Bierzesz leki? Sprawdź, które mogą mieć skutki uboczne dla zębów



Zdecydowana większość dorosłych Polaków zażywa leki – często nie czytając nawet ulotek. Niestety zarówno te na receptę, jak i bez recepty, niosą za sobą ryzyko wielu działań niepożądanych, w tym skutki uboczne dla zdrowia naszej jamy ustnej. Na co warto uważać przy ich stosowaniu?

 

Na te leki uważaj!

Lekarstwa bierzemy, by czuć się lepiej. Jednak wiele z nich nie pozostaje bez wpływu na nasze zęby, skutkując szeregiem konsekwencji niekorzystnych dla zdrowia i estetyki naszego uśmiechu.

– Leki stosowane m.in. w terapii nowotworów, nadciśnienia, przeciwbólowe, antydepresyjne, przeciwalergiczne, a nawet lekarstwa stosowane masowo przy przeziębieniu, mogą mieć niepożądane skutki dla naszych zębów i dziąseł.

Najczęstszymi skutkami ubocznymi przy zażywaniu leków doustnych są grzybica jamy ustnej, suchość w jamie ustnej, obrzęk dziąseł, zapalenie błony śluzowej, owrzodzenia jamy ustnej, zaburzenia smaku, próchnica oraz przebarwienia zębów. Dlatego jeśli przyjmujemy leki, szczególnie te inwazyjne, powinniśmy o tym fakcie poinformować dentystę – mówi lek. stom. Waldemar Stachowicz z Centrum Leczenia i Profilaktyki Paradontozy Periodent w Warszawie.

Leki a zęby

Próchnica – próchnica to najpowszechniejsza choroba zębów, której jednym z głównych wyzwalaczy jest cukier. Ma to miejsce nie tylko przy częstym spożywaniu słodyczy, ale również przy długotrwałym stosowaniu słodzonych leków. W składzie wielu produktów leczniczych m.in. suplementów, witamin, tabletek do ssania na gardło, a przede wszystkim syropów na kaszel, znajdziemy dodatek cukru, substancji słodzących i słodzików, np. sacharozę, sukralozę, pochodną sacharozy, syrop glukozowy, miód, sorbitol lub Acesulfam K.

– Szczególnie słodkie syropy oraz tabletki do ssania działają próchnicotwórczo, ponieważ syrop zawiera dużo cukru i poprzez gęstą konsystencję trudno jest się go pozbyć z zębów, zaś tabletki długotrwale mają kontakt z zębami. Rozwiązaniem jest poproszenie lekarza o ich bezcukrowe alternatywy. Przy stosowaniu takich produktów należy pamiętać o umyciu zębów lub przepłukaniu ust wodą, szczególnie u dzieci i nastolatków, które są bardziej narażone na próchnicę z racji słabiej zmineralizowanego szkliwa – doradza ekspert.

Schorzenia dziąseł – dziąsła są stabilizatorem zębów, stąd tak ważna ich rola w całym układzie żucia. – Przy farmakoterapii może występować dolegliwość znana jako lekopochodny przerost dziąseł. Dziąsła są bolesne, zaczerwienione i tak opuchnięte, że zaczynają nachodzić na zęby. Przerost dziąseł zwiększa też prawdopodobieństwo wystąpienia chorób przyzębia, m.in. paradontozy, która grozi utratą zębów – mówi dr Stachowicz.

Leki, które mogą spowodować przerost to fenytoina (stosowana w leczeniu padaczki), cyklosporyna (lek immunosupresyjny stosowany po przeszczepach narządów) i blokery kanału wapniowego np. werapamil czy diltiazem, zażywane w terapii nadciśnienia tętniczego krwi. Na tego typu przerost dziąseł bardziej narażeni są mężczyźni. W tej sytuacji warto regularnie odwiedzać stomatologa (raz na 3 miesiące), usuwać kamień nazębny oraz dbać o higienę jamy ustnej.

Suchość w ustach (kserostomia) – bez wystarczającej ilości śliny tkanki jamy ustnej są narażone na częstsze podrażnienia oraz stany zapalne. To z kolei zwiększa ryzyko rozwoju próchnicy czy paradontozy. Suchość w jamie ustnej wzrasta z wiekiem, ale może ją powodować nawet 400 leków m.in. leki przeciwhistaminowe, leki stosowane w terapii choroby Parkinsona, Alzheimera, leki przeciwdepresyjne, leki przeciwpsychotyczne, niektóre leki na nadciśnienie czy choroby serca np. inhibitory konwertazy angiotensyny (ACEI), inhalatory stosowane w chorobach dróg oddechowych, izotretynoina stosowana w terapii trądziku, leki przeciwwymiotne i łagodzące mdłości np. hioscyna stosowana przy chorobie lokomocyjnej. Gdy stosujemy tego typu leki zawsze warto mieć pod ręką butelkę wody, by nawilżyć jamę ustną oraz gumę do żucia, która pobudza wydzielanie śliny.



Zakażenie grzybicze jamy ustnej – niektóre leki inhalacyjne stosowane przy astmie mogą doprowadzić do kandydozy jamy ustnej, objawiającej się m.in. białym nalotem na ustach i błonach śluzowych jamy ustnej, pieczeniem oraz owrzodzeniem. Aby uniknąć ewentualnych dolegliwości najlepiej po każdej inhalacji przepłukać usta wodą.

Zapalenie błony śluzowej jamy ustnej – błona śluzowa wyściela tkanki jamy ustnej oraz przewodu pokarmowego. Jej zapalenie charakteryzujące się obrzękiem jamy ustnej oraz języka, krwawieniem, bólem, pieczeniem lub trudnościami w jedzeniu, często jest skutkiem ubocznym stosowania chemioterapii. Do leków, które stosowane w chemioterapii mogą uszkadzać tkanki błony śluzowej należą 5-fluorouracyl i metotreksat.

Przebarwienia zębów – najbardziej zagrożeni są pacjenci, którzy zażywają preparaty z zawartością żelaza w formie płynnej oraz antybiotyki oparte na tetracyklinie lub doksycyklinie, stosowane szczególnie często przy schorzeniach laryngologicznych np. niektórych infekcjach dróg oddechowych występujących powszechnie w sezonie jesienno-zimowym.

Mogą one bowiem doprowadzić do trwałych przebarwień zębów, pod postacią trudnych do zlikwidowania szaro-brązowych lub żółtych smug, które tylko zabieg profesjonalnego wybielania może rozjaśnić. Lekami, które mogą barwić zęby na brązowo lub żółto są: amoksycylina + kwas klawulanowy używane w leczeniu zakażeń bakteryjnych, chloroheksydyna o działaniu antyseptycznym oraz zbyt duże ilości fluoru. Z kolei zielonkawe lub niebiesko-zielone smugi może pozostawić np. cyprofloksacyna o działaniu bakteriobójczym.

Owrzodzenia jamy ustnej – owrzodzenia to drobne zmiany, które mogą występować na błonie śluzowej jamy ustnej, języka, warg, po wewnętrznej stronie policzków. Mają one formę białych plamek otoczonych czerwoną obwódką.Pomijając defekt estetyczny, zmiany te mogą być bolesne, utrudniać mówienie oraz jedzenie.

 – Owrzodzenia mogą być spowodowane lekami stosowanymi w chemioterapii, ale nie tylko. Mogą być  skutkiem ubocznym częstego zażywania niepozornej aspiryny, ale także penicyliny, fenytoiny, sulfonamidów, streptomycyny – mówi stomatolog.

Zaburzenia zmysłu smaku – leki mogą również spowodować zmianę smaku na metaliczny, słony oraz gorzki. Jest to szczególnie częste odczucie u pacjentów w podeszłym wieku, którzy zażywają duże ilości medykamentów. Zazwyczaj dolegliwość przemija wraz z odstawieniem leków.

Do zaburzeń zmysłu smaku prowadzą m.in.: leki stosowane w chemioterapii (metotreksat i doksorubicyna), antybiotyki (np. ampicylina, tetracykliny, bleomycyna, cefamandol, linkomycyna), leki przeciwhistaminowe, leki przeciwgrzybicze (np. metronidazol), leki przeciwpsychotyczne (m.in. lit, trifluoperazyna), bisfosfoniany (np. etydronian stosowany w terapii osteoporozy), leki stosowane przy nadciśnieniu (inhibitory konwertazy angiotensyny, np. kaptopryl), leki  rozszerzające naczynia krwionośne (np. dipirydamol), kortykosteroidy stosowane w leczeniu stanów zapalnych (deksametazon, hydrokortyzon), leki przeciwcukrzycowe (glipizyd), leki moczopędne (np. kwas etakrynowy), leki kardiologiczne(nitrogliceryna)leki stosowane w chorobie Parkinsona (lewodopa).

Działanie wielu leków odbija się niekorzystnie na stanie naszych zębów. Stomatolodzy uspokajają, że nie trzeba odstawiać lub zmieniać leków na inne. Warto jednak poinformować stomatologa o chorobach, stosowanych lekarstwach i niepokojących objawach stomatologicznych, które towarzyszą farmakoterapii.

– Taki pacjent to pacjent pod szczególnym nadzorem, narażony na dodatkowe dolegliwości, które często wymagają odrębnego leczenia zachowawczego oraz podwójnej profilaktyki. W takiej sytuacji należy z jeszcze większą troską monitorować stan zębów podczas przeglądów stomatologicznych, a w razie poważniejszych konsekwencji w jamie ustnej, jeśli to możliwe, szukać łagodniejszych zamienników leków – wyjaśnia dr Stachowicz.

Woda pod lupą nauki: monitoring rzek i jezior stanowi diagnozę środowiska

18 września obchodzony jest Światowy Dzień Monitoringu Wody – jest to okazja, by zwrócić uwagę na znaczenie systematycznej oceny stanu…
CZYTAJ

Multifunkcjonalność w jesiennej pielęgnacji Jakie siły drzemią w retinolu?

Retinol to uwielbiany przez kosmetologów król wszechstronności. Działa regenerująco, odmładzająco i normalizująco – celnie trafiając w niedoskonałości cery. Od wielu…
CZYTAJ

Plebiscyt czas start! Użytkownicy po raz drugi wybierają Znakomitości Roku DOZ.pl

Głosuj i inspiruj! – to hasło tegorocznej edycji Plebiscytu Znakomitość Roku DOZ.pl, jednej z największych inicjatyw branży health & beauty…
CZYTAJ

Światowy Dzień bez Samochodu: transport publiczny kluczem do czystszego powietrza i mniejszych emisji

22 września obchodzimy Światowy Dzień bez Samochodu – wydarzenie, które przypomina, że wybór środka transportu to nie tylko kwestia stylu…
CZYTAJ

Regeneracja i intensywne nawilżenie Jesienne priorytety dla zmęczonych włosów

Po lecie włosy zdecydowanie potrzebują skutecznego nawilżenia i dogłębnej regeneracji. Zdaniem ekspertów kluczem do wzmocnienia oraz przygotowania pasm do jesiennych…
CZYTAJ

Pracownia echokardiografii na NFZ w Augustowie, Kędzierzynie-Koźlu, Mielcu z akredytacją AE PTK.

Pracownie American Heart of Poland w Augustowie, Kędzierzynie-Koźlu, Mielcu posiadają one akredytację Asocjacji Echokardiografii Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego. Akredytacja AE PTK…
CZYTAJ

Zupa koperkowa z lanymi kluseczkami

Zupka koperkowa z lanymi kluseczkami Szybka, lekka i pełna smaku – koperkowa z lanymi kluseczkami to idealna propozycja na domowy…
CZYTAJ

Profilaktyka próchnicy u dzieci: proste działania, długofalowe efekty

Pomimo rosnącej świadomości zdrowotnej wśród rodziców i opiekunów, próchnica wciąż pozostaje jednym z najczęstszych problemów stomatologicznych u dzieci. Często rozwija…
CZYTAJ

Szukamy pięknych młodych ludzi, ale to nie wygląd ma znaczenie – Dove i Rossmann zapraszają do projektu „Piękna Generacja”

Ruszyła rekrutacja do wspólnego projektu Dove i Rossmann „Piękna Generacja”. To kontynuacja „Albumu Piękna”, w którym marki Dove i Rossmann…
CZYTAJ

Ruch, który działa korzystnie na mózg – jak aktywność fizyczna wspiera pracę układu nerwowego?

Regularna aktywność fizyczna to nie tylko sposób na utrzymanie dobrej kondycji i zdrowego serca, ale również jedna z metod ochrony…
CZYTAJ

Wiek to tylko liczba. Stulatek opuścił szpital po zawale w doskonałym stanie

Na Oddział Kardiologiczny American Heart of Poland Szpitala Specjalistycznego im. Edmunda Biernackiego w Mielcu trafił pacjent z rozległym zawałem serca,…
CZYTAJ

Przejrzeć na oczy. Zaćma – kto na nią choruje, czy da się jej uniknąć i jak wygląda współczesne leczenie?

Zaćma to choroba, o której słyszał niemal każdy, ale wciąż budzi wiele pytań i wątpliwości. Czy da się jej uniknąć?…
CZYTAJ





ZDROWIE

VIEW ALL

Pracownia echokardiografii na NFZ w Augustowie, Kędzierzynie-Koźlu, Mielcu z akredytacją AE PTK.

Pracownie American Heart of Poland w Augustowie, Kędzierzynie-Koźlu, Mielcu posiadają one akredytację…
CZYTAJ

Ruch, który działa korzystnie na mózg – jak aktywność fizyczna wspiera pracę układu nerwowego?

Regularna aktywność fizyczna to nie tylko sposób na utrzymanie dobrej kondycji i…
CZYTAJ

Wiek to tylko liczba. Stulatek opuścił szpital po zawale w doskonałym stanie

Na Oddział Kardiologiczny American Heart of Poland Szpitala Specjalistycznego im. Edmunda Biernackiego…
CZYTAJ

Przejrzeć na oczy. Zaćma – kto na nią choruje, czy da się jej uniknąć i jak wygląda współczesne leczenie?

Zaćma to choroba, o której słyszał niemal każdy, ale wciąż budzi wiele…
CZYTAJ

Wszystko co warto wiedzieć o cholesterolu – jakie są normy, kiedy się badać?

Cholesterol jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Problem pojawia się wówczas, gdy…
CZYTAJ