Jak właściwie stosować antybiotyki?



Penicylina, czyli pierwszy antybiotyk został odkryty przypadkiem w 1928 r. przez Alexandra Fleminga. Brytyjski uczony zauważył bowiem, że pleśń, która pojawiła się w hodowli gronkowców, niszczyła te bakterie. Okrycie to zrewolucjonizowało medycynę, pozwalając na skuteczne leczenie wielu chorób. Jednak, aby antybiotyk był skuteczny powinien być odpowiednio stosowany – wg wskazań lekarza. Czym właściwie są antybiotyki? W jaki sposób pozwalają pokonać bakterie? Odpowiada Joanna Pietroń, internista z Centrum Medycznego Damiana.

W jaki sposób leczą #antybiotyki?

Słowo antybiotyk powstało z połączenia dwóch łacińskich słów „anti” (przeciw) oraz „bios” (życie). Terminologia nierozerwalnie łączy się bowiem z ich działaniem – albo bezpośrednio niszczą określone szczepy bakterii w naszym organizmie lub ograniczają ich namnażanie. Antybiotyki dzielimy na występujące naturalnie lub wytworzone syntetycznie. Warto podkreślić, że mogą być one z powodzeniem stosowane wyłącznie przy infekcjach bakteryjnych, ponieważ wirusy są odporne na ich działanie (ponieważ nie występują u nich procesy życiowe).
Obecnie medycyna dysponuje niemal 200 różnego rodzaju antybiotykami, które są skuteczne w walce z bakteriami. Warto jednak zaznaczyć, że posiadają one różne spektrum działania, co sprawia, że niektóre z nich mogą być stosowane w leczeniu wielu chorób, a niektóre działają wyłącznie na jeden, konkretny szczep bakterii. Z punktu widzenia zdrowia pacjenta im precyzyjniej na dany szczep chorobotwórczych bakterii działa antybiotyk, tym lepiej, ponieważ istnieje wówczas mniejsze ryzyko, niepowodzenia leczenia. Dlatego powinniśmy je stosować wyłącznie na polecenie lekarza, bezwzględnie stosując się do zalecanego dawkowania –
komentuje Joanna Pietroń, z Centrum Medycznego Damiana.
Warto również pamiętać, że stosowanie antybiotyków powinno trwać do momentu określonego przez lekarza tzn. ani krócej ani dłużej niż zalecony schemat dawkowania.

Częstym błędem jest przerywanie antybiotykoterapii przez pacjenta, gdy tylko poprawi się jego ogólne samopoczucie. Niestety, może to doprowadzić do przykrych konsekwencji – infekcja może nie zostać do końca wyleczona, co może skutkować jej groźniejszym nawrotem. Takie działanie indukuje zjawisko zwane antybiotykoopornością , gdyż bakterie, które nie zginą, chcąc przeżyć wytwarzają mechanizmy oporności na stosowany lek i na dodatek ten „sposób” ratowania siebie mogą sobie przekazywać – dodaje Joanna Pietroń, internista z Centrum Medycznego Damiana.






Fakty i mity nt. antybiotyków

W kontekście antybiotyków można często spotkać się z wieloma tezami dotyczącymi ich stosowania. Które z nich mają potwierdzenie w rzeczywistości?

Najczęściej w przypadku antybiotykoterapii słyszymy, że podczas jej trwania nie należy spożywać alkoholu. Zdecydowanie potwierdzam te informacje. Alkohol negatywnie wpływa bowiem nie tylko na naszą odporność, ale również osłabia działanie wielu antybiotyków. Dodatkowo może nasilać niektóre dolegliwości, które są niegroźne jednak wpisują się w zakres działań niepożądanych – np. nudności, osłabienie czy zawroty głowy. Alkohol w połączeniu z antybiotykami może także doprowadzić do tzw. reakcji disulfiramowej, czyli nietolerancji alkoholu, która może powodować takie objawy jak spadek ciśnienia tętniczego, duszności czy nadmierną potliwość – dodaje Joanna Pietroń, z Centrum Medycznego Damiana.

Wiele osób zastanawia się nad ich wpływem na tzw. dobre baterie obecne w naszym organizmie, które pozytywnie wpływają m.in. na budowanie odporności.

Wpływ na określony szczep bakterii, niezależnie od tego czy są one dla nas korzystne lub szkodliwe, jest uzależniony od spektrum działania antybiotyków. Im precyzyjniejszy ich dobór, tym większa szansa, że doprowadzą one tylko do niszczenia drobnoustrojów chorobotwórczych. To także jeden z powodów, dla którego nie powinniśmy stosować antybiotyków, które pozostały w naszej apteczce po pokonaniu innej infekcji – komentuje Joanna Pietroń, z Centrum Medycznego Damiana.

Popularną informacją jest również konieczność stosowania leków osłonowych podczas antybiotykoterapii. Powinny być one stosowane w większości przypadków, zwłaszcza wówczas, gdy antybiotyki posiadają szerokie spektrum działania. Wybór środków osłonowych powinien zostać również ustalony z lekarzem. Dobrze dobrany probiotyk ma nas chronić przed biegunką poantybiotykową.

Centrum Medyczne Damiana

Centrum Medyczne Damiana (CMD) istnieje od 1994 r. Zapewnia pacjentom szeroki zakres opieki medycznej w ośmiu przychodniach w Warszawie oraz w Szpitalu. Pracują w nich lekarze wszystkich specjalności, z wieloletnią praktyką kliniczną zdobytą w wiodących placówkach polskich i zagranicznych.
Centrum Medyczne Damiana oferuje kompleksowy zakres konsultacji lekarzy, badań diagnostycznych; obrazowych i laboratoryjnych, rehabilitację i profilaktykę zdrowotna. W Szpitalu Damiana wykonywane są operacje w zakresie chirurgii ogólnej, ortopedii, okulistyki, laryngologii i ginekologii.
Zdrowie i bezpieczeństwo pacjentów gwarantowane są w oparciu o długoletnie doświadczenie lekarzy pracujących w Centrum Medycznym Damiana i najwyższe standardy w procesie leczenia. Wysoka jakość znalazła odzwierciedlenie w zdobytych przez CMD certyfikatach i nagrodach, takich jak: „Akredytacja Centrum Monitorowania Jakości”, Certyfikat ISO, „Szpital bez bólu”, „Bezpieczny Pacjent”, „Godło Quality International 2017” oraz „Miejsce przyjazne przyszłej Mamie”.
W ciągu 25 lat swojego istnienia Centrum Medyczne Damiana ugruntowało swoją silną pozycję na rynku prywatnych usług medycznych. O unikatowości jego usług świadczą: indywidualne, przyjazne podejście do pacjentów, kompleksowa opieka medyczna, wysokie kwalifikacje personelu, a także zwracanie szczególnej uwagi na profilaktykę zdrowia.
Centrum Medyczne Damiana angażuje się także w działania charytatywne i współpracuje z m.in. z takimi organizacjami jak: UNICEF Polska, WOŚP oraz Fundacja Spełniamy Marzenia.

Wiek to tylko liczba. Stulatek opuścił szpital po zawale w doskonałym stanie

Na Oddział Kardiologiczny American Heart of Poland Szpitala Specjalistycznego im. Edmunda Biernackiego w Mielcu trafił pacjent z rozległym zawałem serca,…
CZYTAJ

Przejrzeć na oczy. Zaćma – kto na nią choruje, czy da się jej uniknąć i jak wygląda współczesne leczenie?

Zaćma to choroba, o której słyszał niemal każdy, ale wciąż budzi wiele pytań i wątpliwości. Czy da się jej uniknąć?…
CZYTAJ

Dzień Polskiej Żywności – smak tradycji, odpowiedzialność za przyszłość

25 sierpnia obchodzimy Dzień Polskiej Żywności – to dobry moment, aby przypomnieć sobie, jak ogromne znaczenie ma to, co jemy,…
CZYTAJ

Wszystko co warto wiedzieć o cholesterolu – jakie są normy, kiedy się badać?

Cholesterol jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Problem pojawia się wówczas, gdy jego stężenie we krwi przekracza normy, a nadmiar…
CZYTAJ

Pielęgnacja skóry wymagającej regeneracji Perfekcyjny skin care późnym latem

Wakacje dobiegają końca. Relaksujące kąpiele w morzu, blask letniego słońca i górski wiatr. To, co latem kochałyśmy najbardziej, dla naszej skóry…
CZYTAJ

Językowe SOS przed powrotem do szkoły. Jak pomóc dziecku, gdy ma zaległości w angielskim?

Podczas wakacji uczniowie tracą od 17 do 34% wiedzy zdobytej w roku szkolnym.1 Najbardziej odczuwalne są braki w przedmiotach wymagających…
CZYTAJ

Dieta stołu rodzinnego – tak czy nie?

Wspólne posiłki to nie tylko czas budowania więzi rodzinnych – to również naturalna okazja do nauki przez obserwację. Dzieci, uczestnicząc…
CZYTAJ

Próchnica nie pyta tylko o to, czy myjesz zęby. Pyta, co jesz i jak często to robisz

Mycie zębów dwa razy dziennie to ważny nawyk – ale sam w sobie nie wystarczy. Próchnica potrafi zaatakować nawet wtedy,…
CZYTAJ

Wakacyjna dieta malucha – jak na urlopie nie zapomnieć o zdrowym żywieniu dzieci?

Lato, wyjazdy i luźniejszy rytm dnia sprzyjają rozluźnieniu codziennych zasad – także tych żywieniowych. To naturalne, że wakacyjny czas rządzi…
CZYTAJ

Żeglarska Akcja Badania Akwenów (ŻABA) – IOŚ-PIB wspiera żeglarzy w monitoringu mazurskich jezior

Od maja 2025 r. żeglarze przeprowadzili już ponad 100 pomiarów przejrzystości wód jezior na Szlaku Wielkich Jezior Mazurskich. Wszystko to…
CZYTAJ

Tętno jako wskaźnik wydolności układu krążenia – dlaczego ma tak ważne znaczenie? Co oznacza i jak je prawidłowo badać?

Tętno to jeden z najprostszych sposobów, by sprawdzić, jak pracuje nasze serce. - To liczba uderzeń serca na minutę, która…
CZYTAJ

Upały – jak sobie radzić? Porady internisty

Trwa pierwsza wakacyjna fala upałów w Polsce. Jak radzić sobie z ekstremalnymi temperaturami i uniknąć niebezpiecznego dla zdrowia udaru cieplnego?…
CZYTAJ





ZDROWIE

VIEW ALL

Wiek to tylko liczba. Stulatek opuścił szpital po zawale w doskonałym stanie

Na Oddział Kardiologiczny American Heart of Poland Szpitala Specjalistycznego im. Edmunda Biernackiego…
CZYTAJ

Przejrzeć na oczy. Zaćma – kto na nią choruje, czy da się jej uniknąć i jak wygląda współczesne leczenie?

Zaćma to choroba, o której słyszał niemal każdy, ale wciąż budzi wiele…
CZYTAJ

Wszystko co warto wiedzieć o cholesterolu – jakie są normy, kiedy się badać?

Cholesterol jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Problem pojawia się wówczas, gdy…
CZYTAJ

Tętno jako wskaźnik wydolności układu krążenia – dlaczego ma tak ważne znaczenie? Co oznacza i jak je prawidłowo badać?

Tętno to jeden z najprostszych sposobów, by sprawdzić, jak pracuje nasze serce.…
CZYTAJ

Upały – jak sobie radzić? Porady internisty

Trwa pierwsza wakacyjna fala upałów w Polsce. Jak radzić sobie z ekstremalnymi…
CZYTAJ