Mona Lisa też miała problemy z cholesterolem. Skąd o tym wiemy?



W paryskim Luvrze, jednym z najsłynniejszych muzeów świata, od ponad 220 lat wisi portret kobiety, który Leonardo da Vinci namalował w XVI wieku. Obraz powstawał przez cztery lata, więc malarz, określany człowiekiem renesansu, mógł przyglądać się Lisie z należytą uwagą. A florentynka, mimo wyjątkowej urody, posiadała objawy wskazujące na to, że jej zdrowie nie jest w najlepszym stanie. Po blisko pięciu stuleciach od powstania portretu okazało się, że Włoszka miała problemy z wysokim poziomem cholesterolu. Jakie były tego objawy?

Profesor anatomii patologicznej Vito Franco z Uniwersytetu w Palermo analizował dzieło da Vinci okiem medycznego eksperta. Podczas analizy portretu zwrócił uwagę na podskórne zgrubienia (określane jako xanthelasma) zlokalizowane w pobliżu lewego oka Włoszki, a także charakterystycznego tłuszczaka w okolicy ust. Zdaniem profesora te objawy są widocznym śladem zbyt dużej ilości cholesterolu we krwi i świadczą o zaawansowanym stadium choroby bohaterki portretu[1]. Prawdopodobnie Mona Lisa nie była świadoma, że opisane powyżej elementy wskazują na zaburzenia w obszarze gospodarki lipidowej.

Czy żyjący obecnie ludzie potrafią określić symptomy charakterystyczne dla podwyższonego poziomu cholesterolu? Objawy, których nie znamy Niewłaściwy poziom cholesterolu przez długi czas może nie dawać żadnych objawów. Dopiero w momencie zbliżania się do wartości niebezpiecznych dla zdrowia, organizm wysyła nam wyraźne sygnały, szczególnie ze strony układu krążenia. Jednak aż co piąty Polak nie jest w stanie wskazać żadnych objawów typowych dla podwyższonego poziomu cholesterolu[2].

Jako główne symptomy wymieniamy przede wszystkim nadciśnienie (43% badanych), nadwagę, otyłość (35%), a także zmęczenie i senność (35%). Problem polega na tym, że wśród pierwszej trójki wskazujemy te schorzenia, których medycyna jednoznacznie nie wiąże z podwyższonym poziomem cholesterolu.

Najbardziej znanym, a jednocześnie prawidłowym objawem świadczącym o zaburzeniach w zakresie gospodarki lipidowej jest dla Polaków dotkliwy ból w nogach oraz skurcze (27% wskazań). Równie często wspominamy o bólach w klatce piersiowej (23%), zaburzeniach pamięci i koncentracji (22%), zmianach na stopach oraz guzkach na ścięgnach Achillesa (14%).




Objawy stwierdzone u Mona Lisy, czyli żółte zgrubienia na powiekach, zgięciach łokci oraz pod piersiami wymienia blisko 20% badanych. Na co zwrócić uwagę? Wysoki cholesterol często nie daje o sobie znać, a my niejednokrotnie bagatelizujemy pierwsze sygnały wysyłane przez organizm. O tym, że nasza gospodarka lipidowa jest na niewłaściwym poziomie, dowiadujemy się wtedy, gdy ze względu na złe samopoczucie wykonujemy badania kontrolne zlecone przez lekarza pierwszego kontaktu.

Zanim jednak trafimy do gabinetu lekarskiego, warto zwrócić uwagę na zmiany, które pojawiają się w naszym ciele i pogarszają komfort życia, miedzy innymi na ból nóg i skurcze łydek: Dotkliwy ból w nogach i skurcze łydek – zwłaszcza w nocy, mogą być pierwszymi objawami zbyt wysokiego poziomu cholesterolu. Wszystko przez jego nadmierne gromadzenie się na ścianach tętnic. Cholesterol, przyczepiając się do naszych naczyń krwionośnych, blokuje przepływ krwi i uniemożliwia komfortowe wyprostowanie kończyn. Zmiany pojawiają się również w obrębie stóp, które stają się blade oraz chłodne. Warto obserwować, czy na naszym ciele, szczególnie w okolicach oczu i łokci, nie pojawiły się nienaturalne zgrubienia o żółtym zabarwieniu. W przypadku wystąpienia niepokojących zmian, powinniśmy skonsultować się z lekarzem pierwszego kontaktu, który wskaże dalsze kroki postępowania – wyjaśnia Krzysztof Czerwiński, doradca medyczny marki Berimal, USP Zdrowie.

Poza kontrolą naszego stanu zdrowia i samopoczucia, warto również zatroszczyć się o najbliższych, zachęcając ich miedzy innymi do wykonania kontrolnych badań morfologicznych, prowadzenia aktywnego trybu życia, zmian w zakresie diety, a także stosowania odpowiedniej suplementacji wspierającej regulowanie poziomu cholesterolu.[1] Enigmatic smile of Leonardo da Vinci’s Mona Lisa a sign of ill health | Leonardo da Vinci | The Guardian[2] Raport: „Świadomość Polaków na temat cholesterolu i metabolizmu”, przygotowany na zlecenie marki Berimal, wrzesień 2021

Ruch, który działa korzystnie na mózg – jak aktywność fizyczna wspiera pracę układu nerwowego?

Regularna aktywność fizyczna to nie tylko sposób na utrzymanie dobrej kondycji i zdrowego serca, ale również jedna z metod ochrony…
CZYTAJ

Wiek to tylko liczba. Stulatek opuścił szpital po zawale w doskonałym stanie

Na Oddział Kardiologiczny American Heart of Poland Szpitala Specjalistycznego im. Edmunda Biernackiego w Mielcu trafił pacjent z rozległym zawałem serca,…
CZYTAJ

Przejrzeć na oczy. Zaćma – kto na nią choruje, czy da się jej uniknąć i jak wygląda współczesne leczenie?

Zaćma to choroba, o której słyszał niemal każdy, ale wciąż budzi wiele pytań i wątpliwości. Czy da się jej uniknąć?…
CZYTAJ

Dzień Polskiej Żywności – smak tradycji, odpowiedzialność za przyszłość

25 sierpnia obchodzimy Dzień Polskiej Żywności – to dobry moment, aby przypomnieć sobie, jak ogromne znaczenie ma to, co jemy,…
CZYTAJ

Wszystko co warto wiedzieć o cholesterolu – jakie są normy, kiedy się badać?

Cholesterol jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Problem pojawia się wówczas, gdy jego stężenie we krwi przekracza normy, a nadmiar…
CZYTAJ

Pielęgnacja skóry wymagającej regeneracji Perfekcyjny skin care późnym latem

Wakacje dobiegają końca. Relaksujące kąpiele w morzu, blask letniego słońca i górski wiatr. To, co latem kochałyśmy najbardziej, dla naszej skóry…
CZYTAJ

Językowe SOS przed powrotem do szkoły. Jak pomóc dziecku, gdy ma zaległości w angielskim?

Podczas wakacji uczniowie tracą od 17 do 34% wiedzy zdobytej w roku szkolnym.1 Najbardziej odczuwalne są braki w przedmiotach wymagających…
CZYTAJ

Dieta stołu rodzinnego – tak czy nie?

Wspólne posiłki to nie tylko czas budowania więzi rodzinnych – to również naturalna okazja do nauki przez obserwację. Dzieci, uczestnicząc…
CZYTAJ

Próchnica nie pyta tylko o to, czy myjesz zęby. Pyta, co jesz i jak często to robisz

Mycie zębów dwa razy dziennie to ważny nawyk – ale sam w sobie nie wystarczy. Próchnica potrafi zaatakować nawet wtedy,…
CZYTAJ

Wakacyjna dieta malucha – jak na urlopie nie zapomnieć o zdrowym żywieniu dzieci?

Lato, wyjazdy i luźniejszy rytm dnia sprzyjają rozluźnieniu codziennych zasad – także tych żywieniowych. To naturalne, że wakacyjny czas rządzi…
CZYTAJ

Żeglarska Akcja Badania Akwenów (ŻABA) – IOŚ-PIB wspiera żeglarzy w monitoringu mazurskich jezior

Od maja 2025 r. żeglarze przeprowadzili już ponad 100 pomiarów przejrzystości wód jezior na Szlaku Wielkich Jezior Mazurskich. Wszystko to…
CZYTAJ

Tętno jako wskaźnik wydolności układu krążenia – dlaczego ma tak ważne znaczenie? Co oznacza i jak je prawidłowo badać?

Tętno to jeden z najprostszych sposobów, by sprawdzić, jak pracuje nasze serce. - To liczba uderzeń serca na minutę, która…
CZYTAJ





ZDROWIE

VIEW ALL

Ruch, który działa korzystnie na mózg – jak aktywność fizyczna wspiera pracę układu nerwowego?

Regularna aktywność fizyczna to nie tylko sposób na utrzymanie dobrej kondycji i…
CZYTAJ

Wiek to tylko liczba. Stulatek opuścił szpital po zawale w doskonałym stanie

Na Oddział Kardiologiczny American Heart of Poland Szpitala Specjalistycznego im. Edmunda Biernackiego…
CZYTAJ

Przejrzeć na oczy. Zaćma – kto na nią choruje, czy da się jej uniknąć i jak wygląda współczesne leczenie?

Zaćma to choroba, o której słyszał niemal każdy, ale wciąż budzi wiele…
CZYTAJ

Wszystko co warto wiedzieć o cholesterolu – jakie są normy, kiedy się badać?

Cholesterol jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Problem pojawia się wówczas, gdy…
CZYTAJ

Tętno jako wskaźnik wydolności układu krążenia – dlaczego ma tak ważne znaczenie? Co oznacza i jak je prawidłowo badać?

Tętno to jeden z najprostszych sposobów, by sprawdzić, jak pracuje nasze serce.…
CZYTAJ