Diagnoza: zaawansowany rak piersi i kontynuacja pracy zawodowej pomimo choroby – czy jest możliwa?



Jeszcze do niedawna pokutowało przekonanie, że połączenie pracy zawodowej z procesem leczenia onkologicznego jest niemożliwe. Tymczasem, jeśli pacjentka chce i czuje się na siłach, zaś lekarz prowadzący nie widzi żadnych przeciwwskazań, chora może kontynuować pracę zawodową w tym samym lub ograniczonym zakresie. Czego należy być świadomym w przypadku podjęcia takiej decyzji i jak przygotować się do pracy połączonej z leczeniem onkologicznym?

Jak wynika z raportu opublikowanego w październiku 2020 roku przez Novartis Oncology, co trzecia badana pacjentka z zaawansowanym rakiem piersi uważa, że obecnie stosowane leczenie pogorszyło lub zdecydowanie pogorszyło jej samopoczucie psychiczne i fizyczne. 34% respondentek jest zdania, że choroba nie wpłynęła na ich sytuację zawodową – jest to najczęściej pojawiająca się odpowiedź.

Co czwarta uczestniczka przebywa na zwolnieniu lekarskim, a co dziesiąta przeszła na rentę. 11% kobiet biorących udział w badaniu musiało zrezygnować z pracy zawodowej. Jeżeli chodzi o wpływ odczuwania bólu na pracę, to co trzecia badana deklaruje, że od czasu do czasu ból zakłóca jej normalną pracę (30%) . Pomimo tego, część pacjentek decyduje się na kontynuowanie dotychczasowej pracy zawodowej, co stanowi również sposób na radzenie sobie z chorobą.

Czy informować pracodawcę o chorobie?

Objawy choroby lub skutki uboczne jej leczenia mogą zmniejszyć zdolność do pracy, spowodować konieczność zmiany jej trybu czy intensywności. Możliwe, że w czasie choroby potrzebne będą również zwolnienia, dłuższe bądź krótsze. Nie ma obowiązku informowania pracodawcy ani współpracowników na temat swojego stanu zdrowia. Niemniej taka rozmowa z przełożonym, na pewnym etapie diagnozy, czy tez już samej choroby może okazać się bardzo pomocna. Jak pokazują wyniki raportu przeprowadzonego w ramach kampanii, na rozmowę z pracodawcą na temat choroby, zdecydowało się 97% ankietowanych pacjentek . Przed rozmową z pracodawcą warto zastanowić się nad takimi kwestiami, jak:

Kultura i zwyczaje w miejscu pracy – czy jest to duże i formalne środowisko, czy też mniejsza grupa zżytych ze sobą osób? Czy spotkaliście się wcześniej w zespole z przypadkami osób, które chorowały na raka bądź inne choroby?

Jak pracodawca postępował w ich przypadku? Jak te doświadczenia mogą przydać się Tobie?

Jak wiele informacji ujawnić – w przypadku konieczności dostosowania miejsca pracy, zakresu obowiązków do Twoich potrzeb i planu leczenia – rozmowa na temat stanu zdrowia z pracodawcą czy działem kadr będzie konieczna, ale to pracownik decyduje o zakresie udzielanych informacji dotyczących tzw. danych wrażliwych, jakimi są na pewno informacje o Twoim zdrowiu.

Z kim rozmawiać – prawdopodobnie w pierwszej kolejności z przełożonym oraz działem kadr. W następnym kroku, jeśli np. konieczne okaże się wprowadzenie zmian w Twojej codziennej pracy czy też w zakresie obowiązków, właściwe będzie poinformowanie członków zespołu.

Granice i oczekiwania – może okazać się, że konieczne będzie nie tylko sprecyzowanie oczekiwań, ale także jasnych dla wszystkich granic, dotyczących np. możliwego zaangażowania w pracę, wyjazdów, zaangażowania w dodatkowe projekty. Jeśli coś wzbudza obawy związane np. z nadmiarem obowiązków albo intensywnymi działaniami, które przypadają np. na czas leczenia i planowanego pobytu w szpitalu – należy jasno komunikować swoje potrzeby. Wszystkim będzie wtedy łatwiej planować pracę i zadania.

Czy grozi mi utrata pracy?

Co do zasady, Kodeks Pracy uniemożliwia pracodawcy wypowiedzenie pracownikowi umowy o pracę z tytułu usprawiedliwionej nieobecności pracownika, jaką jest niewątpliwie choroba nowotworowa. Niemniej, w przypadku przedłużającej się nieobecności, spowodowanej zwolnieniem lekarskim, Kodeks Pracy pozwala na wypowiedzenie umowy o pracę pracownikowi z tytułu długotrwałej choroby bez okresu wypowiedzenia.

Art. 53. § 1. Kodeksu pracy pozwala pracodawcy rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia, jeżeli niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwa:
a) dłużej niż 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy,
b) dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową […].
§ 3. wskazuje z kolei, że rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia nie może nastąpić po stawieniu się pracownika do pracy w związku z ustaniem przyczyny nieobecności.

Warto też wiedzieć, że według § 5. ww. Art 53. pracodawca powinien w miarę możliwości ponownie zatrudnić pracownika, który w okresie 6 miesięcy od rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia, z przyczyn wymienionych w § 1, zgłosi swój powrót do pracy niezwłocznie po ustaniu tych przyczyn.




Świadczenia przysługujące w okresie czasowej niezdolności do pracy określone są m.in. w Art. 92. §1 Kodeksu Pracy. Za czas niezdolności pracownika do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną – trwającej łącznie do 33 dni w ciągu roku kalendarzowego, a w przypadku pracownika, który ukończył 50. rok życia – trwającej łącznie do 14 dni w ciągu roku kalendarzowego – pracownik zachowuje prawo do 80% wynagrodzenia, chyba że obowiązujące u danego pracodawcy przepisy prawa pracy przewidują wyższe wynagrodzenie z tego tytułu. Wynagrodzenie to, oblicza się według zasad obowiązujących przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego i wypłaca za każdy dzień niezdolności do pracy, nie wyłączając dni wolnych od pracy. Za czas niezdolności do pracy, trwającej łącznie dłużej niż 33 dni w ciągu roku kalendarzowego, a w przypadku pracownika, który ukończył 50. rok życia, trwającej łącznie dłużej niż 14 dni w ciągu roku kalendarzowego, pracownikowi przysługuje zasiłek chorobowy na zasadach określonych w odrębnych przepisach.

Sytuacja każdego pacjenta jest inna, dlatego warto zapoznać się z aktualnymi dokumentami regulującymi przepisu pracy lub skorzystać z bezpłatnych teleporad prawnych w zakresie prawa pracy, oferowanych przez Państwową Inspekcję Pracy (szczegółowe informacje na pip.gov.pl). Informacje dotyczące zasiłku chorobowego oraz innych świadczeniach przy przedłużającym się zwolnieniu można uzyskać na stronie zus.pl.

Rozważ inne opcje

Diagnoza choroby nowotworowej nie tylko zmienia życie, ale stawia nas przed koniecznością przeformułowania dotychczasowych priorytetów. Gdy w centrum Twoich potrzeb znajdzie się, co naturalne w takiej sytuacji: zdrowie i życie, a także dobrostan fizyczny i psychiczny, może okazać się, że wykonywanie dotychczasowej pracy zawodowej nie będzie dalej możliwe.

Jeżeli nie chcemy, bądź nie możemy zrezygnować całkiem z aktywności zawodowej – zawsze istnieją inne scenariusze. Okres leczenia to ten czas w życiu, kiedy dotychczasowe hobby może stać się dodatkowym zawodem lub większość naszej uwagi skupimy na aktywnościach społecznych czy wolontariacie. Wiele osób, które zmagają się bądź zmagały z chorobą nowotworową wspiera potem innych chorych, dzieląc się swoją wiedzą i doświadczeniami jako wolontariuszki.

Więcej informacji na temat pracy zawodowej w chorobie można znaleźć w serwisie edukacyjnym, który powstał w ramach tegorocznej kampanii „Zaawansowany Rak Piersi. Wiem Więcej!”: www.zaawansowanyrakpiersi.pl

Kampania, by wiedzieć więcej

Kampania edukacyjna „Zaawansowany Rak Piersi. Wiem Więcej!”, która wystartowała w październiku 2020r., jest skierowana zarówno do kobiet, u których rozpoznano zaawansowanego raka piersi, jak i ich najbliższych: rodziny, przyjaciół, znajomych. Jej celem jest wsparcie potrzeb pacjentek oraz zwiększenie świadomości społeczeństwa na temat tej choroby. Inicjatorem i organizatorem kampanii jest Novartis Oncology we współpracy z partnerem społecznym: Federacją Stowarzyszeń „Amazonki” oraz partnerami wspierającymi: Polskimi Amazonkami Ruch Społeczny, Fundacją Onkocafe-Razem Lepiej, Fundacją Rak’n’Roll Wygraj Życie i Fundacją OmeaLife Rak piersi nie ogranicza.

W ramach akcji powstał m.in. specjalny, dedykowany serwis edukacyjny www.zaawansowanyrakpiersi.pl, stworzony specjalnie dla kobiet chorych na przerzutowego raka piersi. Na stronie pacjentki znajdą materiały dotyczące nie tylko samej choroby, ale także praktyczne informacje na temat takich aspektów codziennego funkcjonowania, jak: zdrowie psychiczne, wygląd i poczucie atrakcyjności, dieta, praca zawodowa, możliwe wsparcie socjalne. Kampania oraz opracowane w jej ramach treści, powstały we współpracy merytorycznej z lekarzami oraz organizacjami pacjenckimi.

1. Badanie zlecone przez Novartis Oncology na potrzeby kampanii „Zaawansowany Rak piersi. Wiem więcej!”, cdn.files.smcloud.net/t/NOVARTIS_Raport_Zaawansowany_Rak_Piersi_PL2010095081.pdf, data dostępu: 24.11.2020
2. Tamże.
3. OBWIESZCZENIEMARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 18 czerwca 2020 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy – Kodeks pracy, www.dziennikustaw.gov.pl/D2020000132001.pdf, data dostępu: 24.11.2020.
4. Tamże.

Od krajowych strategii do lokalnych działań. Rolnictwo w obliczu zmian klimatu

Zmiany klimatu w coraz większym stopniu wpływają na rolnictwo – sektor, który z jednej strony odpowiada za bezpieczeństwo żywnościowe, a…
CZYTAJ

Bezpieczeństwo żywnościowe i klimat – wspólne wyzwania współczesnego świata

Światowy Dzień Żywności, obchodzony 16 października, to okazja do refleksji nad tym, jak powstaje żywność, jak z niej korzystamy i…
CZYTAJ

Od Polski po Danię: jak sieć Netto walczy z marnowaniem jedzenia

Na świecie marnuje się około jednej trzeciej wyprodukowanej żywności. W Unii Europejskiej ponad połowa tych strat powstaje w domach. W…
CZYTAJ

Dla urody i dla zdrowia – co warto wiedzieć o blefaroplastyce?

Ograniczone pole widzenia, zmęczenie oczu i bóle głowy to jedne z najbardziej dokuczliwych dolegliwości mało znanego problemu – opadających powiek.…
CZYTAJ

Domowy kisiel żurawinowy z malinami

Domowy kisiel w najlepszym wydaniu — kwaśna żurawina i słodkie maliny tworzą duet, który idealnie rozgrzewa w chłodne dni. Ten…
CZYTAJ

Pokolenie Z a kryzys zdrowia psychicznego: dlaczego młodzi Polacy odczuwają największy niepokój?

Coraz częściej w mediach oraz przestrzeni publicznej słowo dobrostan odmieniane jest przez wszystkie przypadki. To dobry znak, przede wszystkim dla…
CZYTAJ

SAD – choroba afektywna sezonowa (Seasonal Affective Disorder), czyli sezonowy spadek nastroju. Na czym polega i jak sobie z nim radzić?

Jesień i zima to dla wielu z nas trudniejszy czas. Krótszy dzień, mniejsza ilość światła słonecznego i zaburzony rytm dobowy…
CZYTAJ

Jak era cyfrowa wpływa na wzrok? Jak rozwijają się choroby oczu? Profilaktyka i leczenie chorób oczu z okazji Światowego Dnia Wzroku

Współczesny człowiek spędza średnio kilka godzin dziennie przed ekranami urządzeń elektronicznych, co prowadzi do nadmiernego obciążenia narządu wzroku, zaburzeń akomodacji…
CZYTAJ

Odnowiona linia produktów do pielęgnacji skóry ageLOC Tru Face od marki Nu Skin

Linia kosmetyków do pielęgnacji uwzględniająca holistyczne podejście do procesu starzenia, zaprojektowana specjalnie w celu zwalczania widocznych oznak starzenia się skóry.…
CZYTAJ

„I żyli długo… Ale czy szczęśliwie?” Stowarzyszenie mali bracia Ubogich rusza z akcją promującą Program „Obecność”

Czy bohaterowie ulubionych baśni z dzieciństwa naprawdę żyli długo i szczęśliwie? To pytanie stało się inspiracją dla najnowszej akcji Stowarzyszenia…
CZYTAJ

Trening mózgu, a nie tylko ciała. Dlaczego tak trudno nam wytrwać w aktywności fizycznej?

„Od jutra zacznę biegać”. „Od poniedziałku siłownia”. „Od nowego roku zmiana nawyków”. Większość z nas zna te obietnice aż za…
CZYTAJ

Leki w naszych wodach, czyli jak oczyszczalnie radzą sobie z farmaceutykami i jaki jest ich wpływ na środowisko?

15 lat śledzenia leków w środowisku przez ekspertów z IOŚ-PIB: najnowsze fakty Woda jest podstawowym zasobem niezbędnym do życia, a…
CZYTAJ





ZDROWIE

VIEW ALL

Pokolenie Z a kryzys zdrowia psychicznego: dlaczego młodzi Polacy odczuwają największy niepokój?

Coraz częściej w mediach oraz przestrzeni publicznej słowo dobrostan odmieniane jest przez…
CZYTAJ

SAD – choroba afektywna sezonowa (Seasonal Affective Disorder), czyli sezonowy spadek nastroju. Na czym polega i jak sobie z nim radzić?

Jesień i zima to dla wielu z nas trudniejszy czas. Krótszy dzień,…
CZYTAJ

Jak era cyfrowa wpływa na wzrok? Jak rozwijają się choroby oczu? Profilaktyka i leczenie chorób oczu z okazji Światowego Dnia Wzroku

Współczesny człowiek spędza średnio kilka godzin dziennie przed ekranami urządzeń elektronicznych, co…
CZYTAJ

Trening mózgu, a nie tylko ciała. Dlaczego tak trudno nam wytrwać w aktywności fizycznej?

„Od jutra zacznę biegać”. „Od poniedziałku siłownia”. „Od nowego roku zmiana nawyków”.…
CZYTAJ

Światowy Dzień Onkologii – dlaczego tak ważna jest szybka diagnoza, co oznacza kompleksowe leczenie w onkologii i na czym polega szybka terapia onkologiczna

4 października przypada Światowy Dzień Onkologii, który przypomina o znaczeniu wczesnej diagnostyki,…
CZYTAJ