Leksykon warzyw liściastych, czyli zdrowa dawka wiedzy



Ze względu na niską kaloryczność warzywa liściaste często kojarzą się z przysmakiem osób na diecie. Jednak z uwagi na bogactwo składników odżywczych, a także niezliczone możliwości przyrządzania, warto włączyć je do codziennej diety, zwłaszcza w okresie jesiennym, kiedy to narażeni jesteśmy na spadki odporności.

Jarmuż

Jego kędzierzawe liście kryją w sobie prawdziwe bogactwo składników mineralnych. Niedawno traktowany jedynie jako roślina ozdobna, powraca do łask i na polskie stoły. Dzięki dużej zawartości przeciwutleniaczy ma silne działanie antynowotworowe. Regularne spożywanie jarmużu może zapobiec wielu groźnym chorobom m.in. układu krążenia czy żołądka. Zawarta w nim witamina C wzmacnia odporność, natomiast witamina A poprawia kondycję skóry, paznokci i dba o dobry wzrok.

Młode delikatne listki można spożywać na surowo. Starsze najlepiej gotować na parze nie dłużej niż 4 minuty, dzięki czemu zmiękną, nie tracąc cennych minerałów. Jarmuż stanowi idealne połączenie z serami o zdecydowanym smaku np. z fetą albo serami pleśniowymi. Na słodko to warzywo polubi się praktycznie z każdym owocem, kiedy zostanie zaserwowany
w postaci koktajlu.

Szpinak

Już starożytni Persowie wiedzieli o zdrowotnych właściwościach szpinaku. Zanim trafił na nasze talerze, z Persji powędrował do Chin, a następnie do Hiszpanii. Stamtąd wraz z Katarzyną Medycejską dotarł do Francji przy okazji jej zaślubin z władcą kraju nad Loarą. Niepozorne, drobne listki szpinaku bogate są w minerały i witaminy. Cechuje je także charakterystyczny smak. Podobnie jak jarmuż, szpinak wykazuje właściwości antynowotworowe dzięki wysokiej zawartości antyoksydantów, czyli beta-karotenu oraz witaminy C.

Magnez występujący w szpinaku kojąco wpływa na system nerwowy, natomiast żelazo wspomaga leczenie anemii. Szpinak jest polecany także w diecie osób z nadciśnieniem ze względu na zawartość potasu, regulującego pracę serca. To chyba najwdzięczniejsze liściaste warzywo jeśli chodzi o jego przyrządzanie. Można jeść go na surowo w sałatkach, dusić na farsz do pierogów czy naleśników, zapiekać z makaronem albo ziemniakami. Smażony na maśle z czosnkiem i przyprawami stanowi świetny dodatek do głównego dania. Ze względu na uniwersalny smak, można przyrządzać go również na słodko w formie ciasta szpinakowego, lodów czy zielonych koktajli z dodatkiem owoców.

Sałata rzymska

Jak podpowiada nazwa tego warzywa jest ono głównym składnikiem słynnej sałatki Cezar. Kruche soczyste liście mają delikatny smak z wyczuwalną nutką słodyczy. Sałata rzymska często nazywana jest również długolistną z uwagi na kształt liści. Warzywo doskonale wpływa zarówno na kondycję naszej skóry (dzięki zawartości witaminy A), ale także dba o silne kości (witamina K) i odporność (witamina C), obniżając ryzyko chorób serca (potas).

Pierwiastkiem, który zainteresuje osoby walczące z nadmiernymi kilogramami jest chrom, skutecznie hamujący apetyt na słodycze. Sałata rzymska jest jedną z dwóch sałat które nadają się do smażenia bądź grillowania. Ponadto charakteryzuje ją duża wytrzymałość i jędrność, dzięki czemu może być serwowana z cięższymi dressingami (np. na bazie majonezu) bez obawy, że szybko straci na świeżości.




Rukola

Jedna z bardziej aromatycznych sałat. Jak zauważa Katarzyna Głębocka, ekspertka marki Eisberg, już starożytni Rzymianie uważali rukolę za afrodyzjak. Możliwe, że właśnie przez jej orzeźwiający, pobudzający smak, orzechowy i delikatnie pikantny. Uwielbiana przez miłośników kuchni śródziemnomorskiej, coraz częściej gości również w polskich kuchniach. Rukola wspomaga proces trawienia, dzięki czemu posiłek podany w jej asyście nie będzie nam długo zalegać na żołądku.

Za jej charakterystyczny smak odpowiadają aminokwasy siarkowe, które działają na organizm oczyszczająco oraz antywirusowo. W sałatkach świetnie komponuje się z mocnymi w smaku serami (np. kozim lub pleśniowym) i orzechami. Odważniejszym połączeniem będą na przykład truskawki lub cytrusy, które swoją słodyczą świetnie skontrastują gorzkawy smak rukoli. W kuchni włoskiej świeżą rukolę znajdziemy na pizzy w towarzystwie parmezanu i pomidorków koktajlowych, a także w formie pesto jako alternatywę dla bazylii.

Cykoria

Specyficzny gorzkawy smak cykorii sprawia, że często podchodzimy zbyt ostrożnie do tego warzywa. Zupełnie niepotrzebnie, ponieważ w jej jędrnych i chrupiących listkach znajdują się pokłady składników odżywczych, a jej smak można ciekawie komponować według własnego upodobania. Cykoria wspiera pracę układu trawiennego, pobudzając wątrobę do zwiększonej produkcji żółci, a także wspomaga pracę jelit.

Spożywanie cykorii poleca się kobietom karmiącym, ponieważ zawarte w niej składniki zwiększają produkcję mleka. Po cykorię powinny sięgać także osoby z cukrzycą, ponieważ skutecznie reguluje poziom cukru we krwi. Najlepsza jest na surowo – chrupiąca i soczysta w zestawieniu z serami orzechami, ale także z gruszką czy jabłkiem. Jej liście mogą zastąpić miseczki, w których zaserwujemy wytrawną przystawkę. Cykorię podobnie jak sałatę rzymską można piec lub smażyć.

W okresie jesiennym warto zwiększyć udział warzyw liściastych w naszej diecie. Ekspertka marki Eisberg Katarzyna Głębocka podpowiada: – Grupa warzyw liściastych jest naprawdę bardzo bogata. Warto sięgać np. po gotowe mieszanki sałat, które odpowiednio dobrane przez specjalistów są przemyślanymi kompozycjami zarówno smaków, jak i wartości odżywczych.

Światowy Dzień Tarczycy: Niedoczynność i nadczynność tarczycy – co musisz wiedzieć?

Z okazji Światowego Dnia Tarczycy lek. Claude Mawa, specjalista medycyny rodzinnej Grupy LUX MED, przypomina o roli tego niewielkiego, ale…
CZYTAJ

Międzynarodowy Dzień Różnorodności Biologicznej 2025: Harmonia z naturą i zrównoważony rozwój

22 maja obchodzimy Międzynarodowy Dzień Różnorodności Biologicznej, ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w 2000 roku, aby upamiętnić przyjęcie Konwencji o…
CZYTAJ

Nadwaga a zdrowie: 4 nieoczywiste schorzenia związane z otyłością, które warto znać

22 maja przypada Europejski Dzień Walki z Otyłością. Z tej okazji warto przypomnieć, jak poważne konsekwencje dla zdrowia niesie nadmierna…
CZYTAJ

Rola jelit w układzie odpornościowym – jak decydują o naszym samopoczuciu i ochronie przed infekcjami?

Jeśli nie zadbamy o nasze jelita, możemy doprowadzić do ich rozszczelnienia, co otwiera drzwi dla chorób autoimmunologicznych, alergii, przewlekłych zapaleń,…
CZYTAJ

Ciche zagrożenie, które można opanować. 17 maja obchodzimy Światowy Dzień Nadciśnienia Tętniczego

Nadciśnienie tętnicze nazywane jest „cichym zabójcą” - przez długie lata może bowiem nie dawać objawów, a nieleczone prowadzi do poważnych…
CZYTAJ

Pielęgnacja skóry po zimie – czego naprawdę potrzebuje Twoja cera?

Zima, choć piękna i pełna uroku, potrafi być bezlitosna dla naszej skóry. Mróz, wiatr i suche powietrze w pomieszczeniach mogą…
CZYTAJ

Odpad czy surowiec, czyli drugie życie opakowań

Gdy rośnie presja społeczna i regulacyjna, firmy muszą spojrzeć na opakowania zupełnie inaczej. To, co jeszcze niedawno trafiało na wysypiska,…
CZYTAJ

Światowe Dni Świadomości Niewydolności Serca: jakich objawów nie wolno ignorować?

5-11 maja obchodzone są Światowe Dni Świadomości Niewydolności Serca. Tegoroczna edycja odbywa się pod mottem „Niewydolność serca nas nie zatrzymuje”.…
CZYTAJ

0,3–4% przypadków boreliozy kończy się powikłaniami sercowymi – zagrożenie, o którym mało się mówi

Wycieczki na łono natury to dla wielu obowiązkowy punkt majówki. Warto jednak pamiętać, że wśród przyrody czają się niewidoczne gołym…
CZYTAJ

Jak radzić sobie ze stresem maturalnym? 4 skuteczne porady psychologa

Lęk, który towarzyszy wielu maturzystom przed egzaminami, jest czymś naturalnym, ale może również paraliżować i utrudniać koncentrację. Jak zauważa Ewa…
CZYTAJ

Odkryj nowe sosy na grilla – tak pyszne, że HELL, MANN!

Rozgrzej grilla i przygotuj się na smak tak pyszny, że HELL, MANN! Wystarczy sięgnąć po sosy i majonezy Hellmann’s, by…
CZYTAJ

Grill bez mięsa? Dietetyk zdradza, co warto wrzucić na ruszt

Sezon grillowy tuż za rogiem, coraz więcej osób szuka alternatywy dla tradycyjnych dań mięsnych. Czy grill bez mięsa może być…
CZYTAJ





ZDROWIE

VIEW ALL

Światowy Dzień Tarczycy: Niedoczynność i nadczynność tarczycy – co musisz wiedzieć?

Z okazji Światowego Dnia Tarczycy lek. Claude Mawa, specjalista medycyny rodzinnej Grupy…
CZYTAJ

Nadwaga a zdrowie: 4 nieoczywiste schorzenia związane z otyłością, które warto znać

22 maja przypada Europejski Dzień Walki z Otyłością. Z tej okazji warto…
CZYTAJ

Rola jelit w układzie odpornościowym – jak decydują o naszym samopoczuciu i ochronie przed infekcjami?

Jeśli nie zadbamy o nasze jelita, możemy doprowadzić do ich rozszczelnienia, co…
CZYTAJ

Ciche zagrożenie, które można opanować. 17 maja obchodzimy Światowy Dzień Nadciśnienia Tętniczego

Nadciśnienie tętnicze nazywane jest „cichym zabójcą” - przez długie lata może bowiem…
CZYTAJ

Światowe Dni Świadomości Niewydolności Serca: jakich objawów nie wolno ignorować?

5-11 maja obchodzone są Światowe Dni Świadomości Niewydolności Serca. Tegoroczna edycja odbywa…
CZYTAJ