Niedosłuch – winny hałas czy genetyka?



Niedosłuch – winny hałas czy genetyka? Według najnowszych badań niedosłuch dotyczy niemal 6 milionów Polaków (16 proc. populacji). Tym samym nasz kraj zajmuje niechlubne pierwsze miejsce w Europie pod względem liczby osób zmagających się z tym problemem. Jednocześnie zaledwie 18 proc. niedosłyszących Polaków korzysta z aparatów słuchowych. Skąd biorą się kłopoty ze słuchem wśród Polaków? Czy źródła tych dolegliwości można szukać w przemianach cywilizacyjnych, złej profilaktyce, a może… w genetyce? Na te pytania odpowiada mgr Agata Marczak, protetyk słuchu w Centrum Medycznym Damiana.

Dlaczego słyszymy?

Ludzkie ucho zbudowane jest z trzech głównych elementów: ucha zewnętrznego (małżowina uszna, przewód słuchowy zewnętrzny), ucha środkowego (błona bębenkowa, jama bębenkowa, a w niej łańcuch kosteczek słuchowych : młoteczek, kowadełko, strzemiączko, trąbka słuchowa (Eustachiusza)- wyrównująca ciśnienie w uchu środkowym) oraz ucha wewnętrznego (przedsionek, błędnik błoniasty, ślimak). To właśnie od prawidłowego funkcjonowania wszystkich wymienionych elementów uzależnione jest prawidłowe słyszenie. W jaki sposób do tego dochodzi?

Proces słyszenia składa się z kilku istotnych etapów. Pierwszym z nich jest docieranie fal akustycznych z otoczenia do błony bębenkowej, która tych samym wprawiana jest w drgania. Następnie poprzez kosteczki słuchowe zostają one „przetransportowane” do błędnika, powodując jednocześnie podrażnienie komórek słuchowych (rzęsatych) znajdujących się w ślimaku. Sygnały, które tą drogą dotrą do ślimaka, zostają tam następnie przetwarzane na impulsy nerwowe poprzez komórki rzęsate. Następnie trafiają one do ośrodków słuchowych znajdujących się w mózgu, a w korze mózgowej następuje ich rozpoznanie, dzięki czemu słyszymy pełne głoski, dźwięki czy słowa – komentuje mgr Agata Marczak, protetyk słuchu z Centrum Medycznego Damiana.

Skąd się bierze niedosłuch

Problemy z nieprawidłowym słyszeniem spowodowane są zaburzeniami w „transporcie” dźwięków z otoczenia, poprzez ucho środkowe, ucho wewnętrzne do kory mózgowej. Mogą być one jednak spowodowane wieloma czynnikami.

Każdy przypadek niedosłuchu należy rozpatrywać indywidualnie. Przyczyny mogą być mniej lub bardziej poważne – począwszy od nadmiaru woskowiny czy ciała obcego w przewodzie słuchowym. Do poważniejszych przyczyn niedosłuchu należą zapalenie ucha środkowego lub wewnętrznego, infekcje wirusowe, choroby metaboliczne – np. cukrzyca czy niewydolność nerek, a także zatrucie substancjami chemicznymi, złamanie kości skroniowej czy groźne dla naszego życia nowotwory. Innym z powodów jest tzw. niedosłuch starczy, spowodowany naturalnymi procesami starzenia się organizmu. W dobie zagrożeń cywilizacyjnych nie możemy zapomnieć o nadmiarze hałasu, z którym codziennie muszą się zmagać nasze uszy – komentuje mgr Agata Marczak z Centrum Medycznego Damiana.

Diagnostyka problemu

Niedosłuch najczęściej dotyczy populacji po 60. roku życia. Nie oznacza to jednak, że osoby młodsze nie są narażone na wystąpienie tego problemu. Jakie symptomy powinny skłonić nas do wizyty u specjalisty?

Symptomów świadczących o możliwym niedosłuchu, które powinny skłonić nas do wizyty u specjalisty może być bardzo wiele. Należą do nich m.in. postępujące problemy z rozumieniem wypowiedzi innych osób czy z rozpoznaniem kierunku, z którego płyną do nas dźwięki, trudności z komfortowym odbieraniem słabszych dźwięków z otoczenia (np. budzika, śpiewu ptaków) lub z prawidłowym rozpoznawaniem poszczególnych głosek, zwłaszcza „f”, „z” i „sz”. Dodatkowo do lekarza powinniśmy udać się wówczas, gdy przekroczyliśmy 50. rok życia, posiadamy w rodzinie osoby, które zmagają się z problemami ze słuchem lub często przebywamy lub pracujemy w miejscach generujących duże natężenie hałasu np. przemyśle czy na lotnisku. Ryzyko wystąpienia problemów z prawidłowym odbieraniem dźwięków u wymienionych grup osób jest zdecydowanie większe – dodaje mgr Agata Marczak, protetyk słuchu z Centrum Medycznego Damiana.




Badanie słuchu jest całkowicie bezinwazyjne i nie wymaga wcześniejszego przygotowania. Pacjent musi bowiem jedynie reagować na usłyszane w słuchawkach dźwięki. Podczas badania pojawiają się one w różnych częstotliwościach, aby precyzyjnie określić pełen zakres słyszenia u pacjenta. W niektórych przypadkach konieczne jest wykonanie bardziej szczegółowych i skomplikowanych badań, takich jak: audiometria impedancyjna (ocenia stan ucha środkowego m.in. ciśnienie ,podatność błony bębenkowej, odruch z mięśnia strzemiączkowego), otoemisje akustyczne (badają sygnał dźwiękowy powstający w ślimaku) czy badanie ABR (sprawdzające reakcję pnia mózgu na dostarczane dźwięki). Jeżeli laryngolog lub protetyk słuchu podejrzewa, że przyczyną niedosłuchu są inne problemy zdrowotne, takie jak zapalenia ucha czy infekcja wirusowa, wówczas skieruje pacjenta do odpowiedniego specjalisty.

Bezpłatne badanie słuchu można wykonać m.in. w Centrum Medycznym Damiana w Warszawie. W celu umówienia darmowej wizyty należy skontaktować się z placówką (pod numerem telefonu: 22 566 22 22).

Aparat słuchowy jak… okulary

W przypadku zdiagnozowania niedosłuchu specjalista jeszcze podczas tej samej wizyty ma możliwość dobrania odpowiedniego aparatu słuchowego dla pacjenta. W tym celu niezbędny będzie szczegółowy wywiad medyczny, który pozwoli precyzyjnie określić istniejące problemy ze słuchem.

Specjalista po uzyskaniu tych informacji testuje wraz z pacjentem różne typy aparatów słuchowych – tak, aby dopasować je do indywidualnych potrzeb osoby niedosłyszącej. W tym celu pacjent testuje aparaty słuchowe o różnych poziomach technologicznych by porównać słyszenie i wybrać rozwiązanie w którym będzie czuł się najbardziej komfortowo – zarówno pod kątem czystości i jakości odbieranego dźwięku, jak i usytuowania aparatu.

Wciąż wiele osób podchodzi jednak z dystansem do korzystania z aparatów słuchowych, a jednym z powodów jest wstyd przed reakcją otoczenia. Niepotrzebnie! Aparat słuchowy to mały gadżet, który jednak potrafi korzystnie wpłynąć nie tylko na komfort codziennego życia, ale również poprawić relacje towarzyskie (część osób zmagających się z niedosłuchem unika kontaktów z przyjaciółmi i rodziną). Pamiętajmy – zdrowie to nie powód do wstydu!

Wiek to tylko liczba. Stulatek opuścił szpital po zawale w doskonałym stanie

Na Oddział Kardiologiczny American Heart of Poland Szpitala Specjalistycznego im. Edmunda Biernackiego w Mielcu trafił pacjent z rozległym zawałem serca,…
CZYTAJ

Przejrzeć na oczy. Zaćma – kto na nią choruje, czy da się jej uniknąć i jak wygląda współczesne leczenie?

Zaćma to choroba, o której słyszał niemal każdy, ale wciąż budzi wiele pytań i wątpliwości. Czy da się jej uniknąć?…
CZYTAJ

Dzień Polskiej Żywności – smak tradycji, odpowiedzialność za przyszłość

25 sierpnia obchodzimy Dzień Polskiej Żywności – to dobry moment, aby przypomnieć sobie, jak ogromne znaczenie ma to, co jemy,…
CZYTAJ

Wszystko co warto wiedzieć o cholesterolu – jakie są normy, kiedy się badać?

Cholesterol jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Problem pojawia się wówczas, gdy jego stężenie we krwi przekracza normy, a nadmiar…
CZYTAJ

Pielęgnacja skóry wymagającej regeneracji Perfekcyjny skin care późnym latem

Wakacje dobiegają końca. Relaksujące kąpiele w morzu, blask letniego słońca i górski wiatr. To, co latem kochałyśmy najbardziej, dla naszej skóry…
CZYTAJ

Językowe SOS przed powrotem do szkoły. Jak pomóc dziecku, gdy ma zaległości w angielskim?

Podczas wakacji uczniowie tracą od 17 do 34% wiedzy zdobytej w roku szkolnym.1 Najbardziej odczuwalne są braki w przedmiotach wymagających…
CZYTAJ

Dieta stołu rodzinnego – tak czy nie?

Wspólne posiłki to nie tylko czas budowania więzi rodzinnych – to również naturalna okazja do nauki przez obserwację. Dzieci, uczestnicząc…
CZYTAJ

Próchnica nie pyta tylko o to, czy myjesz zęby. Pyta, co jesz i jak często to robisz

Mycie zębów dwa razy dziennie to ważny nawyk – ale sam w sobie nie wystarczy. Próchnica potrafi zaatakować nawet wtedy,…
CZYTAJ

Wakacyjna dieta malucha – jak na urlopie nie zapomnieć o zdrowym żywieniu dzieci?

Lato, wyjazdy i luźniejszy rytm dnia sprzyjają rozluźnieniu codziennych zasad – także tych żywieniowych. To naturalne, że wakacyjny czas rządzi…
CZYTAJ

Żeglarska Akcja Badania Akwenów (ŻABA) – IOŚ-PIB wspiera żeglarzy w monitoringu mazurskich jezior

Od maja 2025 r. żeglarze przeprowadzili już ponad 100 pomiarów przejrzystości wód jezior na Szlaku Wielkich Jezior Mazurskich. Wszystko to…
CZYTAJ

Tętno jako wskaźnik wydolności układu krążenia – dlaczego ma tak ważne znaczenie? Co oznacza i jak je prawidłowo badać?

Tętno to jeden z najprostszych sposobów, by sprawdzić, jak pracuje nasze serce. - To liczba uderzeń serca na minutę, która…
CZYTAJ

Upały – jak sobie radzić? Porady internisty

Trwa pierwsza wakacyjna fala upałów w Polsce. Jak radzić sobie z ekstremalnymi temperaturami i uniknąć niebezpiecznego dla zdrowia udaru cieplnego?…
CZYTAJ





ZDROWIE

VIEW ALL

Wiek to tylko liczba. Stulatek opuścił szpital po zawale w doskonałym stanie

Na Oddział Kardiologiczny American Heart of Poland Szpitala Specjalistycznego im. Edmunda Biernackiego…
CZYTAJ

Przejrzeć na oczy. Zaćma – kto na nią choruje, czy da się jej uniknąć i jak wygląda współczesne leczenie?

Zaćma to choroba, o której słyszał niemal każdy, ale wciąż budzi wiele…
CZYTAJ

Wszystko co warto wiedzieć o cholesterolu – jakie są normy, kiedy się badać?

Cholesterol jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Problem pojawia się wówczas, gdy…
CZYTAJ

Tętno jako wskaźnik wydolności układu krążenia – dlaczego ma tak ważne znaczenie? Co oznacza i jak je prawidłowo badać?

Tętno to jeden z najprostszych sposobów, by sprawdzić, jak pracuje nasze serce.…
CZYTAJ

Upały – jak sobie radzić? Porady internisty

Trwa pierwsza wakacyjna fala upałów w Polsce. Jak radzić sobie z ekstremalnymi…
CZYTAJ