Smak zdrowia: Olej rafinowany czy surowy? Poznaj różnice, właściwości i dowiedz się, co wybrać.



Smak zdrowia: Olej rafinowany czy surowy? Poznaj różnice, właściwości i dowiedz się, co wybrać. Żyjemy w czasach, w których dostępność i różnorodność produktów spożywczych jest w zasadzie nieograniczona. I choć stare polskie przysłowie mówi, że od przybytku głowa nie boli – to czasami boli, bo jak wybrać to, co najlepsze dla naszego zdrowia?

Nie od dziś wiadomo, że tłuszcze są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania. Coraz większa świadomość i waga zdrowego odżywiania sprawia, że ludzie poszukują wiedzy oraz możliwości coraz lepszego zaspokajania złożonych potrzeb organizmu poprzez dostarczanie mu cennych składników z wartościowego pożywienia. Właśnie dlatego gama dostępnych olejów wciąż rośnie, jednak w ogromie dostępnych możliwości można się co najmniej zagubić. Jak więc mądrze wybrać i stosować właściwy olej, aby móc czerpać jak najwięcej z ich bogactwa?

Tłoczony na zimno, rafinowany, surowy…

Oleje – z uwagi na temperaturę wytłaczania oraz technologię produkcji – możemy podzielić na rafinowane i nierafinowane. Rafinacja to bardzo skomplikowany, wieloetapowy proces oczyszczania oleju, którego zasadniczym celem jest usunięcie z niego niechcianych substancji – takich jak np. metale ciężkie, chemiczne środki ochrony roślin czy też szkodliwe wolne kwasy tłuszczowe.

Rafinacja może przebiegać różnie, jednak w uproszczeniu proces dzieli się na 4 podstawowe etapyodśluzowywanie, odkwaszanie, bielenie i odwanianie. W dużym skrócie po pierwszym tłoczeniu, odbywającym się w temperaturze ok. 100°C, powstaje olej surowy oraz jego wytłoczyny, nazywane makuchami.

Aby wydobyć z wytłoczyn pozostały w nich olej, makuchy poddawane są działaniu heksanu), następnie zaś destylowane parą wodną w celu tzw. tostowania. Tak przygotowany surowiec, gotowy jest do dalszych, wspomnianych już etapów rafinacji – odśluzowywania, odkwaszania, bielenia i odwaniania.

Niestety podczas tych etapów olej traci wiele cennych substancji, stając się produktem coraz bardziej zubożałym w wartości. W efekcie olej po rafinacji ma długi termin przydatności do spożycia, jasnożółtą barwę oraz neutralny zapach i smak. W niewielkim stopniu przypomina jednak produkt pierwotny.

W trakcie rafinacji, olej poddawany jest działaniu wysokiej temperatury, pary wodnej i związków chemicznych – mówi Aneta Gołuch ekspert polskiej firmy Ol’Vita od lat specjalizującej się w tłoczeniu naturalnych olejów spożywczych i kosmetycznych wytłaczanych na zimno, nierafinowanych. Zmienia się jego skład oraz właściwości, np. wzrasta tzw. punkt dymienia. Niestety, w trakcie całego procesu, poza potencjalnymi zanieczyszczeniami, w znacznym stopniu z oleju usuwane są także witaminy, minerały, sterole i fosfolipidy – dodaje ekspert z Ol’Vita.

Punkt dymienia, nazywany inaczej temperaturą dymienia, to nic innego jak najniższa temperatura, w której ogrzewany olej zaczyna się palić i wydzielać substancje rakotwórcze. Im wyższa temperatura dymienia, tym tłuszcz jest stabilniejszy podczas smażenia. Tłuszcze o wysokiej temperaturze dymienia, powyżej 220°C można używać do głębokiego smażenia i frytowania.

Do krótkiego, płytkiego podsmażania odpowiednie są tłuszcze powyżej 170°C. Tłuszcze z temperaturą dymienia poniżej 170°C nie powinny być poddawane obróbce termicznej. Najwyższą temperaturą dymienia charakteryzują się roślinne oleje rafinowane oraz większość tłuszczy zwierzęcych.

Warto jednak wiedzieć, że jest kilka roślinnych olejów nierafinowanych, których temperatura dymienia sięga powyżej 170°C – są to oliwa z oliwek, olej sezamowy i tłuszcz kokosowy, mimo to oleje nierafinowane generalnie zalecane są do spożycia na zimno.




Oleje nierafinowane wytwarzane są w zupełnie inny sposób – tłumaczy Aneta Gołuch specjalista marki Ol’Vita. W tym przypadku kluczowa jest jakość ziarna, bo to ona determinuje jakość produktu końcowego, a także wytłaczanie oleju w niskiej temperaturze – tak, aby w wyniku działania wysokiej temperatury nie tracić cennych Nienasyconych Kwasów Tłuszczowych i witamin. Po zakończeniu procesu tłoczenia olej trafia do butelek z brązowego szkła aby chronić zawarte w nim tłuszcze i wrażliwą na światło witaminę E. Oleje zimno tłoczone ze względu na obecność naturalnych związków (np.: chlorofilu i karotenoidów) różnią się od siebie kolorem, konsystencją, smakiem, zapachem. Indywidualny skład nasion użytych do tłoczenia będzie warunkował działanie prozdrowotne i odżywcze.

Dlaczego olejów nierafinowanych nie powinno się używać nawet do krótkiego smażenia?

Ponieważ wysoka temperatura pozbawia je pozytywnych składników, dodatkowo bardzo szybko zaczynają dymić – a to sygnał, że tłuszcz zaczyna rozpadać się na szkodliwe dla zdrowia związki, traci swe właściwości odżywcze i psuje smak potrawy. Oleje nierafinowane są świetne do spożywania na zimno, do sałatek, dressingów czy polewania potrawy bezpośrednio na talerzu. Ze względu na ich wybitny skład, charakteryzują się fantastycznymi właściwościami zdrowotnymi i smakowymi.

Oleje tłoczone na zimno dostarczają nie tylko niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3, -6, -9, ale również witamin rozpuszczalnych w tłuszczach ,przeciwutleniaczy spowalniających procesy starzenia oraz steroli roślinnych regulujących poziom cholesterolu we krwi.

Co wybrać – olej rafinowany czy nierafinowany?

Lepszym wyborem dla naszego zdrowia są zdecydowanie oleje nierafinowane, bogate w witaminy i mikroelementy. Składy poszczególnych, wytłaczanych na zimno olejów pozyskiwanych z różnych roślin oczywiście różnią się między sobą, jednak w każdym z nich drzemie moc cennych wartości, które warto sprawdzić wprowadzając je do codziennego menu.

Szykując się do zakupu oleju tłoczonego na zimno, warto zapoznać się z wyjątkowo bogatym, dostępnym spektrum olejów z różnorodnych roślin i przede wszystkim postawić na gamę oferowaną przez zaufane marki, które zawartość cennych substancji w składzie swoich olejów potwierdzają odpowiednimi badaniami.

E-papierosy pod lupą dentysty: co dzieje się w jamie ustnej po vapowaniu?

Używanie e-papierosów zdobyło w ostatnich latach ogromną popularność, jako alternatywa dla tradycyjnego palenia tytoniu. Choć początkowo uważano je za mniej…
CZYTAJ

Dieta onkologiczna: fakty i mity

Jak pokazują badania aż 65% pacjentów onkologicznych traci na wadze jeszcze przed pierwszą wizytą u specjalisty, a w trakcie leczenia…
CZYTAJ

Światowy Dzień Mikrobiomu 2025: jesteśmy coraz bardziej zainteresowani mikrobiotą, ale nasza świadomość jest wciąż niewystarczająca

Z okazji Światowego Dnia Mikrobiomu warto przyjrzeć się rosnącemu zainteresowaniu społeczeństwa mikrobiotą i jej wpływem na zdrowie. Dane z trzeciej…
CZYTAJ

Dlaczego nazywamy jelita drugim mózgiem? „To właśnie tam powstaje do 95% serotoniny!”

Czy Twój brzuch wie więcej niż myślisz? Coraz częściej mówi się o jelitach nie tylko jako o centrum trawienia, ale…
CZYTAJ

Co warto wiedzieć o SPF? ABC wiedzy na temat letniej fotoprotekcji

Jakie są wakacyjne potrzeby skóry? Skuteczna ochrona przeciwsłoneczna, nawilżenie i regeneracja to podstawa osiągnięcia efektu pięknej i zdrowej cery latem.…
CZYTAJ

ZADBAJ O OBJĘTOŚĆ Z KOSMETYKAMI STAPIZ

Szukasz produktów, które pomogą Ci utrzymać dużą objętość włosów na dłuższy czas bez efektu obciążenia? Sprawdź te kosmetyki STAPIZ. Dzięki…
CZYTAJ

Mokate Cappuccino ZERO to doskonały wybór dla osób, które chcą cieszyć się smakiem kawy, dbając przy tym o zdrowie

Mokate Cappuccino ZERO to doskonały wybór dla osób, które chcą cieszyć się smakiem kawy, dbając przy tym o zdrowie. Bez…
CZYTAJ

Kiedy ból zębów sprawia, że odmawiasz sobie letnich przyjemności..

Lato od razu przywodzi na myśl wakacje, lody i chłodne napoje. Niestety, nie każdy może cieszyć się swobodnie tymi przyjemnościami.…
CZYTAJ

Antyoksydacja, poprawa kolorytu skóry i demakijaż Co warto wiedzieć o kwasie ferulowym?

Kwas ferulowy to król multifunkcjonalności. Działa antyoksydacyjnie, przeciwstarzeniowo, świetnie wpływa na koloryt cery i wspiera działanie kremów z SPF. Latem…
CZYTAJ

Puszcza Białowieska bliska sercom Polaków. Wyniki ogólnopolskiego badania opinii publicznej

Zdecydowana większość Polaków zna i docenia wartość Puszczy Białowieskiej – wynika z ogólnopolskiego badania opinii publicznej przeprowadzonego przez firmę Quantify…
CZYTAJ

Regeneracja i intensywne nawilżenie Jak skutecznie przygotować włosy do lata?

Nawilżenie i dogłębna regeneracja to priorytet pielęgnacji włosów przed latem. Specjaliści podpowiadają, że drogą do osiągnięcia efektu zachwycających, lśniących pasm…
CZYTAJ

Ile lodów tygodniowo może jeść przedszkolak? Czy codzienne jedzenie lodów to coś złego?

Na pytania odpowiada ekspert Damian Dziewiałtowski, dietetyk Grupy LUX MED: Lody dla przedszkolaka – ile to bezpieczna porcja? Lody to…
CZYTAJ





ZDROWIE

VIEW ALL

Dieta onkologiczna: fakty i mity

Jak pokazują badania aż 65% pacjentów onkologicznych traci na wadze jeszcze przed…
CZYTAJ

Światowy Dzień Mikrobiomu 2025: jesteśmy coraz bardziej zainteresowani mikrobiotą, ale nasza świadomość jest wciąż niewystarczająca

Z okazji Światowego Dnia Mikrobiomu warto przyjrzeć się rosnącemu zainteresowaniu społeczeństwa mikrobiotą…
CZYTAJ

Dlaczego nazywamy jelita drugim mózgiem? „To właśnie tam powstaje do 95% serotoniny!”

Czy Twój brzuch wie więcej niż myślisz? Coraz częściej mówi się o…
CZYTAJ

Co warto wiedzieć o SPF? ABC wiedzy na temat letniej fotoprotekcji

Jakie są wakacyjne potrzeby skóry? Skuteczna ochrona przeciwsłoneczna, nawilżenie i regeneracja to…
CZYTAJ

Otyłość to choroba, nie wybór. Jak leczyć bez oceniania i uprzedzeń?

Otyłość to przewlekła choroba, a nie efekt braku silnej woli. Pomimo rosnącej…
CZYTAJ