Umami. Tajemnica „piątego smaku”



Umami. Tajemnica „piątego smaku”. Minęły prawie dwa miliony lat od kiedy nasi przodkowie zaczęli gotować. Wydawać by się mogło, że największe kulinarne rewolucje i odkrycia mamy już za sobą – od pierwszych podpłomyków po kuchnię molekularną. Czy jest wobec tego możliwe, że większość z nas nie zdaje sobie sprawy z istnienia piątego smaku?

Słodki, słony, gorzki i kwaśny. Świat smaków przez tysiące lat podzielony był między tę wielką czwórkę. Nikt nie był gotowy na odkrycie piątego smaku! Świadczy o tym choćby fakt, że nie do końca potrafimy go opisać. Z pomocą przyszedł japoński naukowiec, który postanowił nadać mu nazwę: umami. W wolnym tłumaczeniu znaczy to tyle, co „pyszny”!

Co łączy sos sojowy i burgera?

To, że smak umami odkryty został w Azji, nie powinno nikogo dziwić. W tradycyjnej wschodniej kuchni znajdziemy wiele z jego najpopularniejszych źródeł: sos sojowy, grzyby i gęste wywary. Te aromatyczne składniki to tylko jedne z postaci, pod którymi występuje ten intrygujący smak. Zastanawiałeś się czasem, dlaczego połączenie sosu pomidorowego i świeżo startego parmezanu jest tak smaczne?

Dlaczego wołowy burger z plastrem sera i soczystym pomidorem zawojował świat? Wszystkie te składniki zawierają wysokie ilości aminokwasu, który odpowiada za „pyszny” smak umami.




Z Azji na Bliski Wschód

Jeśli obawiasz się, że piąty smak kryje się tylko w tłustych potrawach, którymi delektować się możesz wyłącznie od święta, czas na podróż na Bliski Wschód. Tamtejsi kucharze odkryli sekret umami, opracowując pożywne i zdrowe dania, które mimo braku mięsa i sera pełne są smaku. Wykorzystali w tym celu potencjał pomidorów, ziemniaków i innych warzyw, które odpowiednio przygotowane zachwycają bogatym aromatem.
Poszukiwanie smaku umami to nie tylko dobór odpowiednich składników.

To także właściwe ich traktowanie! Aby wyzwolić jak najwięcej „piątego smaku”, potrzeba czasu. Warzywne wywary, buliony i sosy dorównają smakiem mięsnym odpowiednikom, jeśli tylko damy im szansę. Kuchnia Bliskiego Wschodu obfituje w potrawy, które najlepiej smakują następnego dnia, gdy w pełni połączą się wszystkie smaki.

Soczysty i sycący dahl – gęsta zupa na bazie pomidorów, soczewicy i rozgrzewających przypraw – to doskonały początek dla poszukiwacza umami. Tradycyjne arabskie śniadanie – szakszuka – to kolejny przykład dania, które dzięki aromatycznym pomidorom pełne jest piątego smaku. Jeśli wolisz ziemniaki, przyrządź z nich koftę. Smakowite kuleczki w gęstym sosie curry to podwójny atak „pyszności”!

Jeśli zaś potrzebujesz szybkiej przekąski pełnej umami, postaw na grzyby. Przyprawione w orientalnym stylu pieczarki błyskawicznie znikną z talerza! Aby podkreślić naturalny smak grzybów, podsmaż je na patelni z odrobiną zataru – bliskowschodniej przyprawy na bazie tymianku i sumaku. Znajdziesz ją w ofercie Jasmeen – ekspertów w dziedzinie arabskiej kuchni. Intrygujący, lekko kwaskowy zatar uwypukli nutę „piątego smaku”, sprawiając przy okazji, że na nowo odkryjesz poczciwe pieczarki.

E-papierosy pod lupą: Czy są mniej szkodliwe niż tradycyjne papierosy? Ekspertka analizuje ich wpływ na zdrowie

Są bardzo szkodliwe dla zdrowia i uzależniają równie mocno jak tradycyjne papierosy. Po elektroniczny odpowiednik popularnego dymka sięga wielu Polaków,…
CZYTAJ

Grupa LUX MED rozszerza zakres operacji robotycznych w ramach NFZ

Centrum Chirurgii Robotycznej Grupy LUX MED, mieszczące się w Szpitalu św. Wincentego LUX MED Onkologia, rozszerza zakres świadczonych usług o…
CZYTAJ

Gęstość odżywcza a gęstość energetyczna. Co jeść, żeby nie przytyć?

Diety odchudzające często wybiera się z troski o piękną i smukłą sylwetkę. Tymczasem można jeść mało i nie tracić wagi…
CZYTAJ

Czy osoby z chorobą onkologiczną mogą planować wakacje i podróżować?

Choroba onkologiczna nie musi oznaczać rezygnacji z wakacyjnych planów wyjazdowych. Przy odpowiednim przygotowaniu i po konsultacji z lekarzem, wyjazd może…
CZYTAJ

Okulary fotochromowe: ochrona i wygoda na wakacyjnych szlakach

Wakacje to dla wielu z nas okazja do podróży i odkrywania nowych miejsc. Spędzając ten czas aktywnie, często zmieniamy otoczenie…
CZYTAJ

Co zrobić, żeby uniknąć wakacyjnej Zemsty Faraona?

Wakacje to czas błogiego odpoczynku. Niektóre kierunki – jak np. Egipt czy Turcja kuszą pięknymi widokami, piaszczystymi plażami i błękitną…
CZYTAJ

Moc rówieśników: Badanie UNICEF na temat postaw ukraińskich nastolatków wobec wsparcia zdrowia psychicznego w Polsce

Jak wpływ rówieśników, społeczna percepcja i czynniki psychologiczne wpływają na chęć szukania wsparcia. – Raport UNICEF, opracowany we współpracy z…
CZYTAJ

Wyjeżdżasz na południe Europy? Te 6 rzeczy, musisz wiedzieć o udarze cieplnym

Meteorolodzy podkreślają, że tegoroczne lato może być jednym z najgorętszych w historii. Już w czerwcu w Grecji, na Cyprze czy…
CZYTAJ

Choroby krążenia nie lubią wysokich temperatur. Upał może powodować omdlenia, a nawet zawał mięśnia sercowego. 

Przez Polskę przechodzi fala upałów. Podczas panujących obecnie wysokich temperatur serce pracuje intensywniej, a naczynia krwionośne się rozszerzają. Wzmożone pocenie…
CZYTAJ

Zupa owocowa z lanymi kluseczkami

A my na to jak na lato! Gdy za oknem wysokie temperatury, na stole stawiamy na dania pełne smaku i…
CZYTAJ

Choroba cukrzycowa stóp – czy można uratować stopę przed amputacją?

Zespół stopy cukrzycowej, który zaczyna się od niewielkiej rany, pozostaje najpoważniejszym powikłaniem cukrzycy. W Polsce każdego roku, z powodu rozwoju…
CZYTAJ

Osoby z otyłością a choroby jamy ustnej. Gdzie szukać specjalistycznych gabinetów?

Osoby z otyłością mogą częściej zapadać na choroby jamy ustnej. Ma to związek z bezpośrednimi skutkami zbyt wysokiego BMI, chorobami…
CZYTAJ





ZDROWIE

VIEW ALL

E-papierosy pod lupą: Czy są mniej szkodliwe niż tradycyjne papierosy? Ekspertka analizuje ich wpływ na zdrowie

Są bardzo szkodliwe dla zdrowia i uzależniają równie mocno jak tradycyjne papierosy.…
CZYTAJ

Grupa LUX MED rozszerza zakres operacji robotycznych w ramach NFZ

Centrum Chirurgii Robotycznej Grupy LUX MED, mieszczące się w Szpitalu św. Wincentego…
CZYTAJ

Czy osoby z chorobą onkologiczną mogą planować wakacje i podróżować?

Choroba onkologiczna nie musi oznaczać rezygnacji z wakacyjnych planów wyjazdowych. Przy odpowiednim…
CZYTAJ

Okulary fotochromowe: ochrona i wygoda na wakacyjnych szlakach

Wakacje to dla wielu z nas okazja do podróży i odkrywania nowych…
CZYTAJ

Co zrobić, żeby uniknąć wakacyjnej Zemsty Faraona?

Wakacje to czas błogiego odpoczynku. Niektóre kierunki – jak np. Egipt czy…
CZYTAJ