Świadomy konsument – Silikony



Silikony, czyli pochodne krzemowe, znalazły zastosowanie w przemyśle kosmetycznym, spożywczym czy w medycynie. Są niezwykle popularne, jednak z punktu widzenia konsumenta, wciąż niewiele wiadomo o ich właściwościach i bezpieczeństwie.

Krzem, jest produktem wyjściowym, służącym do uzyskania silikonów. Obok atomu krzemu, te wielkocząsteczkowe związki, zawierają także atom tlenu. Ze względu na stopien polimeryzacji, mogą tworzyć lotne ciecze niskiej masie lub żywice silikonowe o ultra wysokiej masie cząsteczkowej.

Do głównych właściwości silikonów należy ich wysoka wytrzymałość na temperaturę, łatwość tworzenia emulsji. Większość jest nierozpuszczalna w wodzie, zatem trudno je usunąć za pomocą delikatnych środków. Ze względu na ich wyjątkowe właściwości oraz łatwość we wprowadzaniu do receptur, silikony mogą pełnić wielorakie funkcje wykorzystywane w kosmetyce.  Na samym początku były stosowane ze względu na zmniejszanie bielenie emulsji. Później odkryto ich dodatkowe właściwości.

Zastosowanie silikonów w kosmetyce

Przede wszystkim, silikony są substancjami błonotwórczymi, zmniejszającymi odparowywanie wody przez efekt okluzyjny, tzn. tworzą cienką warstewkę na powierzchni skóry, a więc zapobiegają jej odwodnieniu, jednocześnie utworzony film ochronny jest trudny do usunięcia oraz cechujący się wysoką odpornością chemiczną i termiczną. Wykazują one działanie nawilżające, zmiękczające i wygładzające.

Ponadto, ułatwiają rozprowadzanie kosmetyków na skórze, szczególnie środków promieniochronnych. Ponadto, współdziałają z substancjami aktywnymi zawartymi w preparacie bez oddziaływania na nie, poprawiając ogólną jego estetykę. Są dobrze tolerowane, dają przyjemny natychmiastowy efekt wygładzenia i delikatności skóry. W przeciwieństwie do olejów mineralnych, nie powodują uczucia lepkości czy tłustości i nie wpływają na zaburzenia gospodarki cieplnej organizmu.

Znalazły zastosowanie w kosmetyce kolorowej m.in. w tuszach do rzęs poprawiają ich własności użytkowe, a zastosowanie ich w podkładach, przedłuży jego trwałość. Warto podkreślić, że podkłady bezolejowe (np. podkłady w kompakcie) przeznaczone dla cery tłustej, zawierają niekomedogenne, czyli nieblokujące kanałów i niepowodujące powstawania zaskórników, pochodne silikonu.

W lakierach do paznokci silikony zwiększają zdolność przylegania. Ponadto w kosmetyce pielęgnacyjnej stosowane są w środkach do demakijażu, ułatwiając usuwanie zanieczyszczeń z powierzchni skóry. Znajdziemy je także w kremach, balsamach, preparatach do golenia. Silikony znalazły zastosowanie w kosmetykach kondycjonujących włosy. Zapewniają efekt łatwości rozczesywania i układania włosów, a także, dzięki właściwościom antystatycznym, substancje te zabezpieczą przed elektryzowaniem się i nadadzą piękny połysk.



Dlaczego silikony są źle postrzegane?

Głównym zadaniem kosmetyku jest szeroko rozumiana pielęgnacja. Ponieważ silikony pozostają na skórze w postaci wodoodpornej warstwy, uniemożliwiają przenikanie substancji aktywnych, w związku z czym, pielęgnacja i odżywienie skóry ogranicza się do działania na powierzchni naskórka, czy włosa. Same w sobie nie wykazują właściwości odżywczych. Ponadto, większość stosowanych silikonów jest nierozpuszczalna w wodzie, co utrudnia ich usuwanie z powierzchni i wymaga użycia cięższych detergentów, które mogą uszkadzać warstwę lipidową skóry, np. SLS – Sodium Lauryl Sulfate.

Silikony, ze względu na swoje właściwości, w produktach do pielęgnacji skóry i w środkach promieniochronnych, konkurują w widoczny sposób z olejami, woskami i innymi tłuszczami i mogą częściowo lub całkowicie, wyeliminować je z wielu receptur kosmetycznych.

Artykuł przygotowany przy współpracy z redakcją DOZ.pl

Piśmiennictwo:

  • W. Malinka. Zarys chemii kosmetycznej. Volumed Wrocław 1999, wyd. I.
  • Glinka R. receptura kosmetyczna. Oficyna Wydawnicza MA. Łódź 2003, wyd. I.
  • Krzyżostan M., Drzazga E. Bezpieczny kosmetyk, niekoniecznie EKO. Laborant 2013; 6: 22-25.
  • Chemical Review. Silikony. 22.04.2007

Dzień Polskiej Żywności – smak tradycji, odpowiedzialność za przyszłość

25 sierpnia obchodzimy Dzień Polskiej Żywności – to dobry moment, aby przypomnieć sobie, jak ogromne znaczenie ma to, co jemy,…
CZYTAJ

Wszystko co warto wiedzieć o cholesterolu – jakie są normy, kiedy się badać?

Cholesterol jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Problem pojawia się wówczas, gdy jego stężenie we krwi przekracza normy, a nadmiar…
CZYTAJ

Pielęgnacja skóry wymagającej regeneracji Perfekcyjny skin care późnym latem

Wakacje dobiegają końca. Relaksujące kąpiele w morzu, blask letniego słońca i górski wiatr. To, co latem kochałyśmy najbardziej, dla naszej skóry…
CZYTAJ

Językowe SOS przed powrotem do szkoły. Jak pomóc dziecku, gdy ma zaległości w angielskim?

Podczas wakacji uczniowie tracą od 17 do 34% wiedzy zdobytej w roku szkolnym.1 Najbardziej odczuwalne są braki w przedmiotach wymagających…
CZYTAJ

Dieta stołu rodzinnego – tak czy nie?

Wspólne posiłki to nie tylko czas budowania więzi rodzinnych – to również naturalna okazja do nauki przez obserwację. Dzieci, uczestnicząc…
CZYTAJ

Próchnica nie pyta tylko o to, czy myjesz zęby. Pyta, co jesz i jak często to robisz

Mycie zębów dwa razy dziennie to ważny nawyk – ale sam w sobie nie wystarczy. Próchnica potrafi zaatakować nawet wtedy,…
CZYTAJ

Wakacyjna dieta malucha – jak na urlopie nie zapomnieć o zdrowym żywieniu dzieci?

Lato, wyjazdy i luźniejszy rytm dnia sprzyjają rozluźnieniu codziennych zasad – także tych żywieniowych. To naturalne, że wakacyjny czas rządzi…
CZYTAJ

Żeglarska Akcja Badania Akwenów (ŻABA) – IOŚ-PIB wspiera żeglarzy w monitoringu mazurskich jezior

Od maja 2025 r. żeglarze przeprowadzili już ponad 100 pomiarów przejrzystości wód jezior na Szlaku Wielkich Jezior Mazurskich. Wszystko to…
CZYTAJ

Tętno jako wskaźnik wydolności układu krążenia – dlaczego ma tak ważne znaczenie? Co oznacza i jak je prawidłowo badać?

Tętno to jeden z najprostszych sposobów, by sprawdzić, jak pracuje nasze serce. - To liczba uderzeń serca na minutę, która…
CZYTAJ

Upały – jak sobie radzić? Porady internisty

Trwa pierwsza wakacyjna fala upałów w Polsce. Jak radzić sobie z ekstremalnymi temperaturami i uniknąć niebezpiecznego dla zdrowia udaru cieplnego?…
CZYTAJ

Moc kwasu laktobionowego latem Codzienna rutyna pielęgnacyjna dla skóry zmęczonej słońcem

Kluczowe, wakacyjne beauty-wyzwania dla skóry to: nawilżenie, regeneracja i odbudowa warstwy hydrolipidowej. Eksperci wskazują, że na podium w tym zakresie plasuje…
CZYTAJ

Mistrz szpilek, który nie idzie za modą — jak konsekwencja i pasja budują markę z duszą

Nie projektuje pod presją trendów. Nie zmienia fasonów co sezon. Nie śledzi TikToka, żeby dowiedzieć się, co „nosi Gen Z”.…
CZYTAJ





ZDROWIE

VIEW ALL

Wszystko co warto wiedzieć o cholesterolu – jakie są normy, kiedy się badać?

Cholesterol jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Problem pojawia się wówczas, gdy…
CZYTAJ

Tętno jako wskaźnik wydolności układu krążenia – dlaczego ma tak ważne znaczenie? Co oznacza i jak je prawidłowo badać?

Tętno to jeden z najprostszych sposobów, by sprawdzić, jak pracuje nasze serce.…
CZYTAJ

Upały – jak sobie radzić? Porady internisty

Trwa pierwsza wakacyjna fala upałów w Polsce. Jak radzić sobie z ekstremalnymi…
CZYTAJ

Profilaktyka – dlaczego jest tak ważna? Sprawdź, jakie badania możesz wykonać bezpłatnie w ramach NFZ oraz jak się do nich przygotować

Medycyna laboratoryjna nie tylko wspiera proces leczenia, ale odgrywa również kluczową rolę…
CZYTAJ

Bez żywienia nie ma leczenia. A niedożywienie dotyczy aż 1/3 pacjentów przyjmowanych do szpitala!

Niedożywienie nie dotyczy wyłącznie osób wychudzonych czy skrajnie chorych. Może rozwijać się…
CZYTAJ