Dokuczliwe afty i opryszczki. Objawy, przyczyny i czym je leczyć?



Dokuczliwe afty i opryszczki. Objawy, przyczyny i czym je leczyć?

Afty i opryszczki, to jedne z najpopularniejszych dolegliwości jamy ustnej. Są niepozorne, ale mogą być bardzo dokuczliwe i powodować ból, swędzenie i pieczenie. Nawet jeśli je wyleczymy, za jakiś czas mogą pojawić się ponownie. Takich nawrotów nie powinniśmy bagatelizować. Mogą one być powodem np. niedoboru witamin lub innego, bardziej poważnego schorzenia.

Co sprzyja powstawaniu aft? Lista jest długa

Afty to małe rany w ustach, które najczęściej pojawiają się na wewnętrznej stronie policzków, brzegach języka, wargach i czasem na dziąsłach. – Mają owalny kształt z charakterystycznym żółtym nalotem, pod którym znajduje się nadżerka otoczona czerwonym zapalnym rąbkiem. Wykwity mogą być różnej wielkości, od 1 mm do nawet 2 cm średnicy – mówi lek. stom. Monika Stachowicz z Centrum Leczenia i Profilaktyki Paradontozy Periodent w Warszawie. Nie tylko są nieestetyczne i drażniące, ale mogą powodować pieczenie i ból, a większym owrzodzeniom w jamie ustnej towarzyszą również gorączka i powiększone węzły chłonne.

Dokładne przyczyny powstawania aft nie są znane, jednak mówi się, że są one najczęściej wynikiem stresu i spadku odporności organizmu. Innymi czynnikami, które niewątpliwie sprzyjają tworzeniu się owrzodzeń w ustach, są alergie pokarmowe, niedobór żelaza, kwasu foliowego i witaminy B12, niedożywienie, menstruacja, menopauza, zbyt mocne szczotkowanie zębów, źle dopasowane protezy i szyny. – Na ich rozwój wpływa też jedzenie nieumytych warzyw i owoców, wkładanie brudnych rąk do buzi oraz złe nawyki jak np. gryzienie końcówek długopisów, czy obgryzanie paznokci – wylicza dentystka.

Ale to nie koniec czynników, które przyczyniają się do powstawania aft. Do tej listy należy dopisać również leki zawierające m.in. ibuprofen, kwas acetylosalicylowy, zwany potocznie aspiryną, nikorandyl (lek w chorobie wieńcowej), a także beta-blokery stosowane u pacjentów chorujących na nadciśnienie tętnicze i zaburzeniami rytmu serca oraz leki, które wykorzystuje się podczas chemio i radioterapii.

Afty są również powszechne u osób cierpiących na chorobę Leśniowskiego-Crohna, Behceta, HIV i celiakię oraz u tych, którzy rzucają palenie i stosują gumy lub pastylki do ssania z nikotyną. Owrzodzenia mogą być przekazywane w genach. Zatem jeśli rodzice często zmagają się z tym problemem, istnieje duże prawdopodobieństwo, że ich maluch również może mieć tę dolegliwość.



Opryszczkę łatwo „złapać”

Inną dokuczliwą dolegliwością są opryszczki, które wywołuje wirus HSV-1. Jest on uśpiony w naszym organizmie, a atakuje kiedy nasz układ immunologiczny jest osłabiony, jesteśmy przeziębieni, zmarznięci bądź narażeni na stres. Zmiany skórne najczęściej pojawiają się na wargach i w kącikach ust, ale też na podniebieniu.

Opryszczki bardzo łatwo rozpoznać. Są to małe pęcherzyki wypełnione płynem i otoczonymi zapalną obwódką. Kiedy pęcherzyk pęka, uwidacznia się nadżerka. Początkowo ma ona kolor czerwony, ale z czasem pokrywa ją żółty nalot. Podobnie jak w przypadku aft, opryszczkom towarzyszy miejscowy ból, pieczenie i swędzenie.

Opryszczka to wirus, który przenosi się drogą kropelkową, dlatego w bardzo łatwy sposób można się nią zarazić od drugiej osoby. Np. przez picie z tej samej butelki, używanie tych samych sztućców, ręcznika, a nawet kosmetyków (uważaj na szminkę od koleżanki!).

Odstaw gorące, kwaśne i ostre, a jamę ustną płucz naparami z ziół leczniczych

Jeśli zauważymy pierwsze symptomy choroby jamy ustnej, powinniśmy szczególnie zadbać o jej higienę – myjmy zęby po każdym posiłku, a przestrzenie międzyzębowe czyśćmy nićmi dentystycznymi. Małe owrzodzenia zazwyczaj samoistnie znikają do dwóch tygodni, ale można ten proces przyspieszyć stosując np. płukanki antyseptyczne.

Napary z szałwi lekarskiej lub rumianku działają przeciwzapalnie, antybakteryjnie i kojąco. W aptekach dostępne są preparaty do stosowania miejscowego na afty z teraboranem sodu, który działa odkażająco. Ból łagodzą też specjalne żele znieczulające i tabletki do ssania. Jeżeli afty utrzymują się dłużej i nie znikają mimo stosowania środków dostępnych bez recepty, to powinniśmy się zgłosić do swojego stomatologa w celu zdiagnozowania ich dokładnej przyczyny i zastosowania odpowiedniego leczenia.

– W gabinetach stomatologicznych w walce z chorobami jamy ustnej wykorzystuje się środki koagulacyjne i przyżegające oraz ozonoterapię, która działa antyseptycznie, zabija bakterie, wirusy i grzyby, a także likwiduje i odkaża sączące rany. Ponadto pobudza system immunologiczny, naturalne substancje antyutleniające i oczyszczające organizm – wyjaśnia dr Stachowicz. W bardziej złożonych przypadkach stosuje się, zależnie od przyczyny, antybiotyki lub leki przeciwgrzybicze. U osób starszych stomatolog sprawdzi, czy źle dopasowana proteza nie jest przyczyną powstawania mikrouszkodzeń delikatnej śluzówki jamy ustnej.

Podczas leczenia, powinno się unikać gorących napojów i posiłków, alkoholu oraz kwaśnych i ostrych pokarmów. Mogą one podrażnić owrzodzenia i spowodować jeszcze większy ból.

Opryszczka wargowa jest problemem bardziej skomplikowanym. Przede wszystkim, nawracające infekcje mogą być sygnałem poważniejszego problemu z naszym zdrowiem, a po drugie, stajemy się nosicielami raz złapanego wirusa, który może się uaktywniać w momentach osłabienia organizmu. W aptekach dostępny jest szereg preparatów bez recepty z przeciwwirusowym składnikiem, acyklowirem, który łagodzi objawy choroby.

Stosuje się je kilka razy dziennie, najczęściej co 3 godziny przez około 5 dni na chorobowo zmienione miejsce. Trzeba również pamiętać o restrykcyjnym zachowaniu zasad higieny, po leczeniu wymieńmy szczoteczkę do zębów, a do twarzy używajmy osobnego ręcznika. Unikajmy stosowania kosmetyków na zainfekowane miejsce, które mogą opóźniać gojenie. W aptekach dostępne są specjalne plastry z substancjami przyśpieszającymi regenerację i łagodzącymi dolegliwości.

Niestety, zarówno afty jak i opryszczki mają tendencję do powracania. Nie powinniśmy tego lekceważyć i wybrać się na badania, które wykażą, co jest powodem owrzodzeń w ustach. Nawroty mogą oznaczać niedobór witamin, lub coś bardziej poważniejszego- chorobę, która osłabia nasz układ odpornościowy.

Europejski Dzień Wiedzy o Antybiotykach (EAAD) został ustanowiony w 2008 r. przez Komisję Europejską i jest obchodzony corocznie w dniu 18 listopada w całej Europie.

W ramach EAAD i WAAD na całym świecie organizowane są wydarzenia kierowane do społeczeństwa oraz specjalistów medycznych, propagujących wiedzę na temat…
CZYTAJ

Żylaki to problem milionów Polaków. Jak skutecznie zapobiegać i leczyć?

Żylaki to powszechny problem zdrowotny dotykający niemal połowę dorosłej populacji w Polsce. Częstotliwość występowania niewydolności żylnej jest wyższa niż cukrzycy…
CZYTAJ

Jak holistyczne podejście do zdrowia poprawia nasze samopoczucie?


W życiu wielu kobiet pojawiają się momenty, gdy stres zaczyna odbijać się nie tylko na zdrowiu fizycznym, ale także na…
CZYTAJ

Relacja ze spotkania prasowego, 5 edycji kampanii #lubiesiebie, z udziałem znanych ambasadorek.

W warszawskiej restauracji PRIMITIVO Kuchnia i Wino odbyło się spotkanie prasowe dedykowane 5. edycji kampanii #lubiesiebie, której inicjatorem jest dr…
CZYTAJ

Na cukrzycę choruje cała rodzina. Jak wspierać bliską osobę z cukrzycą?

Cukrzyca, choć jest chorobą nieuleczalną, gdy jest wyrównana, daje szansę na aktywne życie. Jednak, by tak się stało, niezbędne wręcz…
CZYTAJ

Retinoidy i witaminy w beauty-planie 3 kluczowe potrzeby skóry

Schyłek roku to czas podsumowań i ustalania beauty-planów. Jesień jest królową zmian. To właśnie teraz najuważniej obserwujemy stan skóry i…
CZYTAJ

Rola mikrobiomu i diety w utrzymaniu zdrowych jelit

Mikroorganizmy zamieszkują zarówno środowisko zewnętrzne, jak i wnętrze ludzkiego organizmu. Ich zespoły tworzą mikrobioty, które zasiedlają różne obszary ciała, jak…
CZYTAJ

Movember – kobiety cichymi bohaterkami walki o zdrowie mężczyzn

W listopadzie na ulicach królują wąsy, a w mediach i rozmowach coraz częściej pada jedno hasło – Movember. To międzynarodowa…
CZYTAJ

Jakość powietrza w Polsce uzależniona jest nie tylko od działalności człowieka

Jakość powietrza w Europie znacznie się poprawiła w ciągu ostatnich dziesięcioleci, ale zanieczyszczone powietrze nadal stanowi największe zagrożenie dla zdrowia…
CZYTAJ

Jak wybierać odpowiednie kosmetyki do pielęgnacji stref intymnych?

Zdrowie intymne zaczyna się od odpowiedniej pielęgnacji i świadomego wyboru kosmetyków. Choć często skupiamy się na codziennym oczyszczaniu, pielęgnacja delikatnych…
CZYTAJ

5 listopada 39 lat temu przeprowadzono pierwszy udany przeszczep serca – wspomnienia prof. A. Bochenka

To było 39 lat temu, 5 listopada - Serce zostało wycięte, a w klatce piersiowej pojawiła się ogromna, pusta przestrzeń,…
CZYTAJ

Co to jest innowacyjna rehabilitacja neurologiczna i dlaczego jest tak ważna?

Rehabilitacja neurologiczna odgrywa kluczową rolę w procesie próby powrotu do zdrowia i maksymalnego przywrócenia utraconych funkcji u pacjentów ze schorzeniami…
CZYTAJ





ZDROWIE

VIEW ALL

Europejski Dzień Wiedzy o Antybiotykach (EAAD) został ustanowiony w 2008 r. przez Komisję Europejską i jest obchodzony corocznie w dniu 18 listopada w całej Europie.

W ramach EAAD i WAAD na całym świecie organizowane są wydarzenia kierowane…
CZYTAJ

Żylaki to problem milionów Polaków. Jak skutecznie zapobiegać i leczyć?

Żylaki to powszechny problem zdrowotny dotykający niemal połowę dorosłej populacji w Polsce.…
CZYTAJ

Jak holistyczne podejście do zdrowia poprawia nasze samopoczucie?


W życiu wielu kobiet pojawiają się momenty, gdy stres zaczyna odbijać się…
CZYTAJ

Na cukrzycę choruje cała rodzina. Jak wspierać bliską osobę z cukrzycą?

Cukrzyca, choć jest chorobą nieuleczalną, gdy jest wyrównana, daje szansę na aktywne…
CZYTAJ

Movember – kobiety cichymi bohaterkami walki o zdrowie mężczyzn

W listopadzie na ulicach królują wąsy, a w mediach i rozmowach coraz…
CZYTAJ