Jak zdiagnozować zespół metaboliczny?



Jak zdiagnozować zespół metaboliczny?

Posiłki jedzone w biegu, a między nimi fast foody i słodkie przekąski, do tego spędzanie wielu godzin przed komputerem czy za kierownicą, a na odstresowanie alkohol i papierosy. Tzw. zespół metaboliczny dotyczy każdego, kto w ten sposób określa przebieg swojego dnia. Aby go zdiagnozować należy udać się do najbliższego laboratorium i zbadać poziom trójglicerydów, cholesterolu, glukozy i wykonać próby wątrobowe.

Słowo „zespół” oznacza, że jest to nie sama choroba, ale zbiór zagrożeń dla zdrowia. Zespół metaboliczny to czynniki związane przede wszystkim ze stylem życia, które w wysokim stopniu zwiększają ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2 i chorób układu sercowo-naczyniowego (zawał serca, udar mózgu, miażdżyca), które odpowiadają za 51,2% zgonów Polek.

Dotyczy on co czwartej Polki, czyli tych, które prowadzą niezdrowy i niesportowy tryb życia, a więc mogą mieć otyłość brzuszną (obwód w pasie powyżej 80 cm) i nadciśnienie tętnicze (powyżej 130/85 mm HG). Osobom takim grozi insulinooporność (i co za nią idzie cukrzyca) lub dyslipidemia (niewłaściwy poziom trójglicerydów lub cholesterolu).



 

Wszystkie z wymienionych czynników wzajemnie na siebie oddziałują. Otyłość połączona z brakiem aktywności fizycznej powoduje oporność organizmu na insulinę. Ta z kolei sprawia, że dochodzi do podwyższonego stężenia insuliny i glukozy. Jeżeli w organizmie na stałe utrzymuje się zwiększony poziom glukozy, powoduje to uszkodzenie wielu narządów (głównie naczyń krwionośnych i nerek), a w konsekwencji cukrzycę.

Mimo, że wiele osób może zapobiec wystąpieniu u siebie zespołu metabolicznego poprzez zmianę stylu życia, niektóre osoby są zagrożone z powodu czynników niekontrolowanych. O ile jesteśmy w stanie walczyć ze swoją nadwagą czy otyłością, zacząć uprawiać sport, ograniczyć używki i zmniejszyć ilość tłuszczów i przetworzonych węglowodanów w posiłkach, o tyle istnieją czynniki genetyczne, na które nie mamy wpływu. Dotyczą one osób, w rodzinach których występowały wcześniej przypadki cukrzycy typu 2, choroby serca czy nadciśnienie. Ważny jest również fakt, że ryzyko wystąpienia tego zespołu wzrasta wraz z wiekiem.

Test tolerancji glukozy

Wykonujemy go w przypadku, gdy wynik stężenia glukozy na czczo, w ciągu dwóch różnych dni wyniesie w przedziale 100-125 mg/dl. Wówczas lekarz powinien zlecić wykonanie testu obciążenia glukozą (OGTT). Aby go wykonać należy wcześnie rano zgłosić się na czczo, do jednego z laboratoriów ogólnopolskiej sieci Diagnostyka, tam pacjent będzie miał wykonane wszystkie etapy badania tj. pierwsze pobranie krwi, po którym wypije 75 g glukozy rozpuszczonej w szklance wody.

Kolejny to pozostanie 2 godziny w pozycji siedzącej, po czym następuje drugie pobranie krwi. Badanie to polega więc na monitorowaniu reakcji organizmu na podaną glukozę, analitycy muszą zbadać, w jaki sposób wydzielana jest insulina oraz jak szybko reguluje się poziom cukru we krwi pacjenta. Jego wynik jest konieczny do stwierdzenia ewentualnej insulinooporności, która jest jedną z przyczyn cukrzycy typu 1 i 2.

Badanie poziomu stężenia trójglicerydów i cholesterolu

Analitycy medyczni oznaczają lipidogram w celu stwierdzenia ew. dyslipidemii, którą są zaburzenia w poziomie trójglicerydów ( zobacz wszystko jaki powinień być poziom trójglicerydów ) i cholesterolu, zarówno całkowitego, jak i dwóch jego frakcji. Frakcja HDL, czyli lipoproteina o wysokiej gęstości, zwana jest potocznie jako tzw. dobry cholesterol, odpowiedzialna jest za transport cholesterolu do wątroby.

Z kolei LDL (lipoproteina o niskiej gęstości) to tzw. zły cholesterol, który niestety bierze udział w powstawaniu blaszek miażdżycowych w ścianach tętnic, co może prowadzić do utrudnienia przepływu krwi i zawału. Dyslipidemia dzieli się na hipercholesterolemię (zbyt wysoki poziom całkowitego cholesterolu), hipertriglicerydemię (zwiększone stężenie trójglicerydów) lub hiperlipidemię mieszaną, czyli podwyższone stężenie zarówno złego cholesterolu, jak i trójglicerydów przy jednoczesnym obniżonym stężeniu dobrego.

Próby wątrobowe

Nieodpowiednie odżywianie i nadużywanie alkoholu odciska swoje piętno m.in. na wątrobie, która produkuje i wydziela do dwunastnicy żółć, a więc odgrywa podstawową rolę w trawieniu. Narząd ten u osób spożywających zbyt dużo tłuszczu czy alkoholu może nieprawidłowo funkcjonować (np. być otłuszczony).

O stanie komórek wątroby, czyli hepatocytów świadczą aminotransferazy, czyli enzymy wątrobowe, których aktywność wzrasta na skutek ich uszkodzenia czy zniszczenia, np. w niedotlenieniu lub pod wpływem działania toksyn czy wirusów. Aby zbadać stężenie enzymów wątrobowych i bilirubiny należy wykonać w laboratorium Diagnostyki badanie prób wątrobowych: ALT (Alat), AST (Aspat), ALP (fosfataza alkaliczna, inaczej zasadowa), Bilirubina i GGTP (Gamma-glutamylotransferaza).

Aby nie znaleźć się w grupie osób, których dotyczy zespół metaboliczny należy prawidłowo się odżywiać, unikać w szczególności produktów wysoce przetworzonych, cukrów prostych, słodyczy i słodkich napojów, produktów mało wartościowych. Do tego zaleca się regularną kontrolę masy swojego ciała i ciśnienia tętniczego oraz uprawianie aktywności fizycznej minimum 3 razy w tygodniu.

Przynajmniej raz na 3 lata, a optymalnie co rok, powinniśmy zlecić wykonanie podstawowego badania krwi, w szczególności poziomu glukozy na czczo i oznaczenie lipidogramu. Do takich badań zaleca się standardowo zjeść lekką kolację o godz. 18 dnia poprzedniego i po odpoczynku nocnym, przyjść rano na czczo na badanie.

Biorąc pod uwagę, iż w polskich rodzinach zwykle kobiety dbają o zdrowie całej rodziny, Diagnostyka zainicjowała ogólnopolską kampanię profilaktyczną pt. „Jestem kobietą i dbam o siebie …”. Do 30 czerwca 2014 r. trwać będzie pierwszy etap poświęcony samym kobietom, a następne etapy to „… dbam o siebie i o …”: „… partnera” (jesień 2014), „… dzieci” (wiosna 2015) oraz „… rodziców” (jesień 2015). Celem zaplanowanej na dwa lata akcji jest zwrócenie uwagi na znaczenie profilaktyki prozdrowotnej na każdym etapie życia, od wczesnego dzieciństwa do pełnej dojrzałości.

W ramach pierwszego etapu firma wraz z ośrodkami Malinowe Hotele**** Medical SPA które mieszczą się w dwóch uzdrowiskowych miejscowościach, organizuje konkurs na propozycję hasła (do 400 znaków ze spacjami) promującego badania profilaktyczne dla kobiet. Aby wziąć w nim udział należy zlecić firmie jednorazowo badania laboratoryjne o wartości min. 50 zł, a następnie za pomocą formularza na stronie kampanii http://www.kobieta.diagnostyka.pl/ , zgłosić propozycję swojego hasła i dane kontaktowe. Wykonać badania za minimum tą kwotę, jak i wypełnić zgłoszenie należy do 31 maja 2014.

10 osób wygra nagrodę główną, czyli voucher na pobyt 3-dniowy, jednoosobowy w Medical SPA Malinowy Zdrój (5 osób spędzi weekend w hotelu partnera Diagnostyki w Solcu-Zdroju w województwie świętokrzyskim, a 5 w Świeradowie-Zdroju w Sudetach). Pozostałe nagrody to zestawy balneokosmetyków (dla 50 osób) oraz vouchery na badania (dla 100 osób).

Więc kobiety zróbcie wszystko, żeby zadbać o siebie, teraz Wasz czas. Opisy innych badań dostępne są na stronie sieci Diagnostyka http://diagnostyka.pl/ .

Od krajowych strategii do lokalnych działań. Rolnictwo w obliczu zmian klimatu

Zmiany klimatu w coraz większym stopniu wpływają na rolnictwo – sektor, który z jednej strony odpowiada za bezpieczeństwo żywnościowe, a…
CZYTAJ

Bezpieczeństwo żywnościowe i klimat – wspólne wyzwania współczesnego świata

Światowy Dzień Żywności, obchodzony 16 października, to okazja do refleksji nad tym, jak powstaje żywność, jak z niej korzystamy i…
CZYTAJ

Od Polski po Danię: jak sieć Netto walczy z marnowaniem jedzenia

Na świecie marnuje się około jednej trzeciej wyprodukowanej żywności. W Unii Europejskiej ponad połowa tych strat powstaje w domach. W…
CZYTAJ

Dla urody i dla zdrowia – co warto wiedzieć o blefaroplastyce?

Ograniczone pole widzenia, zmęczenie oczu i bóle głowy to jedne z najbardziej dokuczliwych dolegliwości mało znanego problemu – opadających powiek.…
CZYTAJ

Domowy kisiel żurawinowy z malinami

Domowy kisiel w najlepszym wydaniu — kwaśna żurawina i słodkie maliny tworzą duet, który idealnie rozgrzewa w chłodne dni. Ten…
CZYTAJ

Pokolenie Z a kryzys zdrowia psychicznego: dlaczego młodzi Polacy odczuwają największy niepokój?

Coraz częściej w mediach oraz przestrzeni publicznej słowo dobrostan odmieniane jest przez wszystkie przypadki. To dobry znak, przede wszystkim dla…
CZYTAJ

SAD – choroba afektywna sezonowa (Seasonal Affective Disorder), czyli sezonowy spadek nastroju. Na czym polega i jak sobie z nim radzić?

Jesień i zima to dla wielu z nas trudniejszy czas. Krótszy dzień, mniejsza ilość światła słonecznego i zaburzony rytm dobowy…
CZYTAJ

Jak era cyfrowa wpływa na wzrok? Jak rozwijają się choroby oczu? Profilaktyka i leczenie chorób oczu z okazji Światowego Dnia Wzroku

Współczesny człowiek spędza średnio kilka godzin dziennie przed ekranami urządzeń elektronicznych, co prowadzi do nadmiernego obciążenia narządu wzroku, zaburzeń akomodacji…
CZYTAJ

Odnowiona linia produktów do pielęgnacji skóry ageLOC Tru Face od marki Nu Skin

Linia kosmetyków do pielęgnacji uwzględniająca holistyczne podejście do procesu starzenia, zaprojektowana specjalnie w celu zwalczania widocznych oznak starzenia się skóry.…
CZYTAJ

„I żyli długo… Ale czy szczęśliwie?” Stowarzyszenie mali bracia Ubogich rusza z akcją promującą Program „Obecność”

Czy bohaterowie ulubionych baśni z dzieciństwa naprawdę żyli długo i szczęśliwie? To pytanie stało się inspiracją dla najnowszej akcji Stowarzyszenia…
CZYTAJ

Trening mózgu, a nie tylko ciała. Dlaczego tak trudno nam wytrwać w aktywności fizycznej?

„Od jutra zacznę biegać”. „Od poniedziałku siłownia”. „Od nowego roku zmiana nawyków”. Większość z nas zna te obietnice aż za…
CZYTAJ

Leki w naszych wodach, czyli jak oczyszczalnie radzą sobie z farmaceutykami i jaki jest ich wpływ na środowisko?

15 lat śledzenia leków w środowisku przez ekspertów z IOŚ-PIB: najnowsze fakty Woda jest podstawowym zasobem niezbędnym do życia, a…
CZYTAJ





ZDROWIE

VIEW ALL

Pokolenie Z a kryzys zdrowia psychicznego: dlaczego młodzi Polacy odczuwają największy niepokój?

Coraz częściej w mediach oraz przestrzeni publicznej słowo dobrostan odmieniane jest przez…
CZYTAJ

SAD – choroba afektywna sezonowa (Seasonal Affective Disorder), czyli sezonowy spadek nastroju. Na czym polega i jak sobie z nim radzić?

Jesień i zima to dla wielu z nas trudniejszy czas. Krótszy dzień,…
CZYTAJ

Jak era cyfrowa wpływa na wzrok? Jak rozwijają się choroby oczu? Profilaktyka i leczenie chorób oczu z okazji Światowego Dnia Wzroku

Współczesny człowiek spędza średnio kilka godzin dziennie przed ekranami urządzeń elektronicznych, co…
CZYTAJ

Trening mózgu, a nie tylko ciała. Dlaczego tak trudno nam wytrwać w aktywności fizycznej?

„Od jutra zacznę biegać”. „Od poniedziałku siłownia”. „Od nowego roku zmiana nawyków”.…
CZYTAJ

Światowy Dzień Onkologii – dlaczego tak ważna jest szybka diagnoza, co oznacza kompleksowe leczenie w onkologii i na czym polega szybka terapia onkologiczna

4 października przypada Światowy Dzień Onkologii, który przypomina o znaczeniu wczesnej diagnostyki,…
CZYTAJ