Letnie warzywa i owoce są dobre dla zębów. Zobacz, co warto jeść bez ograniczeń
Nie tylko fit dieta to dobry powód, aby sięgnąć po nowalijki. Wiele z pojawiających się i latem warzyw oraz owoców ma prozdrowotne działanie także dla zdrowia zębów i dziąseł. Duża w tym zasługa m.in. znajdujących się w nich mikro- i makroelementów, a także właściwości myjących, jakie mają warzywa i owoce w surowej postaci. Co warto jeść w DUŻYCH ilościach?
Jedz dla zdrowia
Regularne szczotkowanie, stosowanie past z fluorem, nitkowanie oraz płukanie płynami to nie jedyne, co możemy zrobić dla zdrowia naszych zębów i dziąseł, zwłaszcza latem. Sposobem na zdrowy uśmiech może być także sezonowa zmiana diety. Wprowadzenie do menu nowalijek i owoców, które właśnie się pojawiają, może uchronić nas przed rozwojem stanów zapalnych dziąseł i próchnicy, a nawet zmian nowotworowych – przekonują dentyści.
– Zęby i dziąsła, podobnie jak cały nasz organizm, potrzebują do prawidłowego funkcjonowania mikro- i makroelementów. Jednym z bogatszych ich źródeł są warzywa i owoce, które pojawiają się wiosną i latem. Zawarte w nich antyoksydanty, kwas foliowy, wapń, witaminy K i C, a także antocyjany i arginina mają m.in. właściwości przeciwbakteryjne, przeciwzapalne oraz osłonowe, chroniąc jamę ustną przed wyniszczającymi schorzeniami. Warto więc po nie sięgać bez ograniczeń – radzi lek. stom. Kamil Stefański z Dentim Clinic w Katowicach. Co zatem jeść wiosną i latem, aby mieć zdrowe zęby?
Truskawki
Nie ograniczajmy się w ilości spożywanych truskawek. Znajdująca się w nich witamina C jest niezbędna dla zdrowia dziąseł i jamy ustnej. Uwaga! Truskawki zaspokajają aż 70% dziennego zapotrzebowania na tę witaminę. Z kolei bogactwo antyoksydantów, które można znaleźć w owocu, zmniejsza ilość wolnych rodników, chroniąc tkanki miękkie jamy ustnej przed infekcjami i stanami zapalnymi, a nawet zmianami nowotworowymi. Nie bez znaczenia jest także obecność kwasu jabłkowego. Ciekawostką jest to, że jego aktywne oddziaływanie na przebarwienia znajdujące się na szkliwie… wybiela zęby.
– Najcenniejsza w truskawkach jest witamina C, która jest niezbędna do walki z chorobami dziąseł. Dieta, która w nią obfituje chroni dziąsła przed infekcjami bakteryjnymi prowadzącymi m.in. do stanów zapalnych, nadwrażliwości czy opuchlizny dziąseł. Z ilością spożywanych truskawek powinni jednak uważać alergicy –mówi ekspert Dentim Clinic.
Zielony ogórek
Podobnie jak truskawki, zielony ogórek możemy jeść do woli. Zawierające aż 96% wody warzywo pobudza ślinianki do pracy, a tym samym do wymywania groźnych bakterii z jamy ustnej. Działa także jak neutralizator kwasów w jamie ustnej, regulując poziom pH. Ma on także jeszcze jedno zaskakujące działanie – doskonale masuje dziąsła, poprawiając ich ukrwienie. – Ogórek, obok surowej marchewki i selera, to tzw. myjące warzywo, które warto jeść jako przekąskę pomiędzy posiłkami, zwłaszcza jeśli te obfitowały w węglowodany. Jedząc go oczyszczamy i nawilżamy naturalnie jamę ustną, zapobiegając m.in. namnażaniu się bakterii, zakwaszeniu czy nieprzyjemnemu zapachowi z ust – mówi dentysta.
Brzoskwinie
Podczas, kiedy większość owoców zawierających kwasy (np. pomarańcze, grejpfruty czy cytryny) może mieć negatywny wpływ na szkliwo, zawarte w brzoskwiniach substancje działają neutralizująco. Co więcej, poziom pH brzoskwini jest mocno zasadowy (kształtuje się na poziomie nawet 6-7,5).
– Duża zawartość wody w brzoskwiniach sprawia, że w jamie ustnej wytwarzają się dodatkowe porcje śliny, które neutralizują zakwaszone przez bakterie środowisko. W efekcie tego tworząca się płytka bakteryjna jest mniej niebezpieczna dla zębów. Zjedzenie nawet 1 brzoskwini pomiędzy posiłkami może pomóc nam w zneutralizowaniu przynajmniej części kwasów, jakie produkują bakterie. Dodatkowo zawarta w owocu woda wypłukuje cukry – mówi dentysta.
Kalafior
Chociaż to może się wydać zaskakujące, surowy kalafior… wzmacnia zęby. Warzywo od lat zaliczane jest do grona superwarzyw (m.in. obok brukselki i kapusty). Kalafior jest bogatym źródłem witamin B, C i K. Szczególnie ta ostatnia jest ważna. Jej odpowiedni poziom poprawia wchłanianie się wapnia do kości i zębów, wzmacniając je. – Warzywo to nie tylko zaopatruje organizm w niezbędne witaminy i minerały, w tym cenny potas, ale także z racji swojej szorstkiej faktury działa na powierzchnię zęba jak gumka do gumowania, usuwając tworzącą się płytkę bakteryjną – mówi dentysta.
Arbuz
Zawierający aż 92% wody arbuz to doskonały owoc wymywający resztki jedzenia. Pełny wody miąższ działa neutralizująco na kwasy produkowane przez bakterie, z kolei wysiłek jaki wkładamy w jedzenie owocu mechanicznie usuwa resztki jedzenia z powierzchni zębów i dziąseł. Co więcej, sam owoc, w odróżnieniu od innych, jest mocno zasadowy. Jego pH wynosi aż 9. Z racji witamin C ma on także właściwości antyoksydacyjne. Jego spożywanie zmniejsza liczbę bakterii, chroni także przed zapaleniem dziąseł i zapaleniem błony śluzowej jamy ustnej.
– Arbuz obok melona, awokado, papai czy mango jest jednym z najbezpieczniejszych owoców dla naszych zębów. Praktycznie brak w nim kwasów, które mogłyby uszkodzić szkliwo. Zawarta w nim witamina C z kolei oddziałuje na układ odpornościowych, chroniąc organizm także przed działaniem bakterii żyjących w jamie ustnej – mówi ekspert Dentim Clinic.
Szparagi
Zyskujące na popularności warzywo, podobnie jak kalafior i brokuły, ma pozytywny wpływ na zdrowie dziąseł. Po pierwsze jest to warzywo silnie alkaiczne, czyli nie zawierające kwasów. Po drugie, szparagi bogate są w wapń i kwas foliowy. Ten pierwszy niezbędny jest dla prawidłowej budowy zęba. Jego niedobór może prowadzić do rozwoju chorób przyzębia, paradontozy lub rozchwiania się zębów. Kwas foliowy jest z kolei niezbędny dla zdrowia dziąseł, zwłaszcza u kobiet w ciąży. Podobne działanie mają także inne zielone warzywa m.in. jarmuż, brokuł, szpinak czy sałata.
Rzodkiewka
Także rzodkiewki warto jeść latem bez limitu. To małokaloryczne warzywo (zaledwie 16 kcal na 100 mg) jest prawdziwą bombą witaminową. Z kolei zawarta w niej siarka i krzem odgrywają istotną rolę regeneracji tkanki łącznej znajdującej się w skórze, kościach, ale także w dziąsłach.
Także sama siarka odgrywa ważną rolę w zdrowiu dziąseł. Jej związki pomagają łagodzić stany zapalne i ból, wspierają także rozwój tzw. dobrej flory bakteryjnej. Podobnie jak inne warzywa, także rzodkiewka jest cennym źródłem przeciwutleniaczy (witaminy C). Świeże rzodkiewki zaspokajają aż 25% dziennego zapotrzebowania na witaminę C – w 100 g warzywa znajduje się aż 15 mg tej witaminy.
Kalarepa
To sezonowe warzywo, którego latem nie może zabraknąć w codziennym menu. Powód? Warzywo to jest bogate w witaminę C. W 100 gramach znaleźć można aż 62 mg tej witaminy. Dzięki niej w zdrowiu utrzymywana jest tkanka łączna dziąseł, zębów i kości. Także zawarty w warzywie wapń wzmacnia zęby.
– Kalarepę najlepiej jeść surową, wówczas mamy pewność, że bogactwo witamin i minerałów nie zostanie utracone. Podobnie jak ogórek lub marchewkę można pokroić ją w paski i jeść jako przekąskę pomiędzy posiłkami, traktując warzywo jak naturalną szczoteczkę do zębów – zaleca stomatolog.
Pamiętaj o higienie
Wzbogacając menu o liczne warzywa i owoce należy jednak pamiętać o kilku zasadach związanych z higieną.
– Po pierwsze, jedzmy mądrze. Nie łączmy ze sobą owoców o niskim pH. Mieszajmy owoce o odczynie kwaśnym z zasadowym np. cytrusy z melonem lub arbuzem albo truskawki z brzoskwinią. Zminimalizujemy w ten sposób działanie kwasów na szkliwo.
– Po drugie, nie myjmy zębów od razu po jedzeniu – jeśli jemy kwaśne owoce odczekajmy minimum pół godziny zanim sięgniemy po szczoteczkę do zębów. Mycie zaraz po jedzeniu może dodatkowo zetrzeć szkliwo i zranić dziąsła, które właśnie co zostały wystawione na działanie kwasów.
– Po trzecie, róbmy przerwy – warzywa i owoce możemy jeść w ogromnych ilościach, natomiast róbmy przerwy między posiłkami. Ten moment przerwy jest niezbędny, żeby w jamie ustnej mogła podziałać ślina neutralizująca kwasy.
– Po czwarte, przepłukujmy usta wodą – po zjedzeniu warzyw i owoców warto przepłukać usta niegazowaną wodą. Usuniemy w ten sposób resztki, które przykleiły się do zębów i dziąseł.
– Po piąte, nitkujmy – to szczególnie ważne, jeśli jemy owoce z drobnymi pestkami np. maliny, porzeczki, truskawki. Drobna pestka, która utkwi między zębami może być przyczyną rozwoju stanu zapalnego! Nitkujmy przynajmniej raz dziennie.
– Po szóste, nigdy nie rezygnujmy z mycia zębów. Te myjemy minimum 2 razy dziennie szczoteczką o średniej twardości i pastą z fluorem. Żadne warzywa, nawet te „myjące” nie zastąpią codziennej higieny – mówi Kamil Stefański, dentysta.