Czemu warto robić badania radiologiczne?
Badanie radiologiczne, nazywane potocznie prześwietleniem, jest sposobem na wykrycie ewentualnych nieprawidłowości w budowie oraz wczesną diagnozę – w wielu krajach udało się obniżyć wskaźniki śmiertelności na raka piersi dzięki wprowadzeniu działań opartych na cyklicznych badaniach mammograficznych, ale radiologia pomaga również w leczeniu innych chorób.
Badania radiologiczne mają szczególne zastosowanie w diagnostyce chorób płuc, serca i układu kostno–stawowego. Podczas nieinwazyjnego badania prześwietla się daną część ciała pacjenta promieniami rentgenowskimi, a potem na specjalnej kliszy otrzymuje się obraz, na którym tkanka miękka jest słabo widoczna, zaś kości są elementami najjaśniejszymi – wynika to z tego, że różne tkanki ciała w innym stopniu pochłaniają promieniowanie rentgenowskie.
Rodzaje badań radiologicznych
Wyraźne uwidocznienie kości na kliszy sprawia, że często to właśnie kości są poddawane badaniom radiologicznym – przede wszystkim w przypadku podejrzenia ich złamania, lecz prześwietlenie pomaga także przy ocenie zaawansowania choroby reumatoidalnej.
Badania radiologiczne przeprowadza się również na klatce piersiowej, żeby zdiagnozować gruźlicę, zapalenie płuc lub zmiany nowotworowe w obrębie klatki piersiowej. W przypadku pacjentów, którzy uskarżają się na niesprecyzowany ból brzucha, rentgen jamy brzusznej pozwala zbadać odcinek od przepony do spojenia łonowego.
Najpopularniejszym badaniem radiologicznym jest zdecydowanie mammografia, którą regularnie powinny wykonywać wszystkie kobiety po przekroczeniu 40 roku życia. Promienie rentgenowskie wykorzystuje się również w przypadku tomografii komputerowej, pantogramu (zdjęcie, na którym widać zęby, ich korzenie oraz żuchwę; konieczne przed założeniem aparatu ortodontycznego) oraz densytometrii (do określenia stanu i wytrzymałości kości)
Przebieg badania radiologicznego
Prześwietlenie jest krótkie, bezbolesne i nie wymaga żadnego specjalnego przygotowania ze strony pacjenta, który musi jedynie wejść do pomieszczenia, w którym odbywa się badanie, przyjąć odpowiednią pozycję oraz odsłonić prześwietlany fragment ciała; w przypadku niektórych badań pacjent może zostać także poproszony o chwilowe wstrzymanie oddechu. Zdjęcie wraz z opisem można odebrać już tego samego lub następnego dnia – zgłosić się z nim należy do lekarza, który skierował nas na badanie radiologiczne.
Czy badanie radiologiczne jest bezpieczne?
Podczas badania radiologicznego pacjent otrzymuje pewną dawkę promieniowania, ale jest ona zupełnie nieszkodliwa dla naszego zdrowia. Niemniej badania radiologiczne nie są wskazane w przypadku ciężarnych kobiet – promieniowanie może mieć bowiem negatywny wpływ na rozwój płodu. Ponadto podczas wykonywania prześwietlenia zalecana jest ochrona narządów rozrodczych: jąder u mężczyzn i jajników w przypadku kobiet.