Alzheimer – choroba na którą zapada cała rodzina.Jak nauczyć się na nowo komunikować z chorym?Choroba Alzheimera przebiega w kilku etapach, stopniowo siejąc coraz większe spustoszenie w umyśle chorego i życiu jego najbliższych. Kolejne objawy zmieniają najbliższą osobę, co dla rodziny jest niezwykle trudne. Nie tylko dlatego, że chory zatraca zdolność do samodzielnego funkcjonowania, ale również dlatego, że na rodzinę spada opieka i odpowiedzialność za bezpieczne funkcjonowanie ukochanej osoby. Jak się przygotować do roli opiekuna osoby chorej na Alzheimera?

Nie bój się prosić o pomoc

Trzeba zdawać sobie sprawę, że Alzheimer to choroba wyjątkowo trudna i wymagająca nieustającego zaangażowania. Dla rodziny może oznaczać bardzo duże obciążenie, często trudne do pogodzenia z obowiązkami. Na szczęście można liczyć na profesjonalną pomoc w organizowaniu opieki. Dzięki temu, rodzina zyskuje pewność, że najbliższa osoba ma dokładnie to, co w danej chwili jest dla niej najlepsze.

Po diagnozie postawionej przez lekarza, warto zapoznać się z możliwościami wsparcia, odpowiednimi dla kolejnych etapów choroby. Istotne jest zaplanowanie opieki długofalowo. Da nam to poczucie bezpieczeństwa i pozwoli reagować od razu na zmieniającą się sytuację. Będąc opiekunem, łatwo zacząć definiować swoje życie przez pryzmat opieki nad chorym. To bardzo niebezpieczne zjawisko, które w dłuższej perspektywie może prowadzić do chronicznego przemęczenia. Nie pozostawiając sobie przestrzeni na odpoczynek, opiekun prędzej czy później będzie miał poczucie ogromnego obciążenia i zmęczenia, a to może prowadzić go do chorób czy depresji.

Paulina Mikołajczyk, psycholog z Medicover Senior

Szukaj wsparcia

Pierwszymi zadaniami, przed którymi staje rodzina po zdiagnozowaniu choroby Alzheimera u jednego z jej członków, są zazwyczaj konsultacje lekarskie, ustalenie przebiegu terapii, dobór leków, przystosowanie domu, szukanie funduszy, ustalenie logistyki rodzinnej. Te podstawowe aspekty to – wbrew pozorom – najłatwiejszy element przeorganizowania życia.

Możliwość uzyskania porady czy wymiany doświadczeń z innymi staje się niezwykle ważna i pomocna w zrozumieniu tego, co nas spotyka. Dzięki rozmowom można się przekonać, że nie jesteśmy osamotnieni w swoich emocjach. Dlatego gorąco zachęcam:  warto już na początku poszukać grup wsparcia działających w okolicy lub – jeśli nie ma takiej możliwości – analogicznych form przez telefon lub w Internecie (portale informacyjne, strony www instytucji i organizacji pozarządowych zajmujących się tematem i  dedykowane telefony zaufania, grupy na Facebooku czy fora tematyczne). Świetnie mogę się sprawdzić także blogi. Każdy rodzaj kontaktu z innymi osobami w podobnej sytuacji, będzie dla opiekunów nieocenioną pomocą. A będzie ona bardzo potrzebna, ponieważ porozumienie się z chorym z czasem będzie coraz trudniejsze.

Paulina Mikołajczyk, psycholog z Medicover Senior

Jak się komunikować z chorym?

Jak odnaleźć się w nowej sytuacji i zrozumieć, dlaczego bliski reaguje zniecierpliwieniem, zdenerwowaniem, a nawet agresją w zwyczajnych – wydawałoby się – sytuacjach? Oto kilka rad na udaną komunikację:

1. Mów spokojnie, powoli i wyraźnie. Bądź cierpliwy – osoby chore na Alzheimera często zadają te same pytania, mają też trudność w rozumieniu poleceń i znaczenia słów. Bardzo ważny jest sposób w jaki do nich mówimy – podniesiony ton wypowiedzi może chorego zdenerwować.

2. Nie zaprzeczaj wersji zdarzeń chorego, nie wyprowadzaj go na siłę z błędu. Osoby chore na Alzheimera zapominają, dlatego nie chcąc doprowadzać do kryzysu, najlepiej odpowiadać wymijająco, albo odwrócić uwagę chorego od tematu.

3. Udzielaj konkretnych informacji i unikaj pytań otwartych. Im prostsze komunikaty tym łatwiej będzie uzyskać zamierzony efekt.

4. Nie dyskutuj – odwracaj uwagę. Jeżeli chory próbuje zrobić coś, co może okazać się dla niego niebezpieczne, najlepiej przekierować jego zainteresowanie na inny temat. Jak to zrobić? Zamiast zwracać mu uwagę, że nie może sam wychodzić, spróbuj powiedzieć: „Zanim wyjdziesz czy mogłabyś posegregować pranie?”

Pamiętajmy, że mimo choroby i coraz większej liczby ograniczeń, chory chce się czuć samodzielny. Dlatego, w miarę możliwości, warto pozostawić mu wybór, choćby w prostych kwestiach. Druga zasada, którą warto się kierować, to skupienie się na mocnych stronach – nie pokazujmy seniorowi tego, czego już nie potrafi wykonać – lepiej skupić się na tym, z czym wciąż sobie radzi.

Paulina Mikołajczyk, psycholog z Medicover Senior