HPV bez tabu – Szczepienia i profilaktyka. Szacuje się, że infekcje HPV co roku powodują 595 tysięcy nowotworów. I choć ten powszechny wirus jest groźny w szczególności dla kobiet, to o profilaktyce powinni pamiętać także mężczyźni. Jak chronić się przed HPV i czy warto się zaszczepić? Podpowiada położna z NZOZ „Twój Lekarz”.

HPV jest najczęstszym zakażeniem przenoszonym drogą płciową (poprzez kontakty seksualne). Ten groźny i powszechny wirus odpowiada za kilka rodzajów nowotworów zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Najczęściej powoduje nowotwory szyjki macicy. Na szczęście jest skuteczna metoda zapobiegania – szczepionka, która chroni przeciwko 70 procentom typów wirusa HPV wywołującym nowotwory szyjki macicy. Zmniejsza również ryzyko wystąpienia nowotworów pochwy, sromu, prącia i odbytu.

Szczepienie w parze z badaniami

Szczepienie jest najbardziej skuteczne w okresie przed inicjacją seksualną (przyjmuje się wiek 11-12 lat). – Szczepić możemy dziewczynki i chłopców już od 9 roku życia – mówi Izabela Ksyta, położna rodzinna z NZOZ „Twój Lekarz”. Niemniej szczepionka chroni także kobiety i mężczyzn, którzy rozpoczęli już kontakty seksualne. Warto zaszczepić się przed ukończeniem 27 roku życia.

– Oczywiście szczepienie nie zastępuje regularnych badań cytologicznych i unikania czynników ryzyka oraz odwrotnie – podkreśla położna Izabela Ksyta. W naszym kraju szczepienia na HPV nie są obowiązkowe, a co za tym idzie nie są refundowane, lecz wiele miast czy gmin organizuje akcje profilaktyczne lub programy, dzięki którym możemy zaszczepić się bezpłatnie – dodaje.

W Polsce dostępna jest szczepionka dziewięciowalentna przeciw siedmiu rakotwórczym typom HPV. Jej nazwa to „Gardasil 9”, a koszt to około 450 zł za dawkę (pełny cykl szczepienia obejmuje 3 dawki).

Regularność w działaniach profilaktycznych

Inną metodą ochrony przed HPV i jego groźnymi konsekwencjami jest profilaktyka. – To ona jest najważniejsza. Należy pamiętać, że kobiety i mężczyźni powinni zapobiegać zakażeniu siebie i innych. Wiedząc, że jesteśmy nosicielem wirusa zadbajmy o bezpieczeństwo naszego partnera seksualnego i poinformujmy go o tym – radzi położna z NZOZ „Twój Lekarz”.

Jedną z form profilaktyki, która nie eliminuje, ale zmniejsza ryzyko zachorowania, jest unikanie czynników takich jak: wczesne rozpoczęcie życia seksualnego, duża liczba partnerów seksualnych oraz częsta ich zmiana, brak odpowiedniej higieny osobistej, osłabienie układu odpornościowego i niedobór witaminy A. Istotna jest również rzetelna edukacja seksualna. Profilaktyka to także troska o stan zdrowia, zdrowe odżywianie oraz regularne badanie ginekologiczne, USG, badanie cytologiczne oraz HPV DNA.

Nie tylko kontakty seksualne

Wirus HPV przenoszony jest głównie podczas kontaktów seksualnych, ale także w wyniku kontaktu ze śliną (pocałunki, seks oralny) lub skórą osoby zakażonej (brak dbałości o higienę, używanie tej samej bielizny i ręczników). Również matka podczas ciąży i porodu może być źródłem zakażenia dla swojego dziecka.

Szacuje się, że infekcje HPV co roku powodują 595 tysięcy nowotworów na świecie. Zakażenie może prowadzić także do kłykcin kończystych (trudne w leczeniu zmiany brodawkowate w obrębie narządów rozrodczych) oraz uciążliwych infekcji intymnych. Częstość zakażenia wirusem HPV zmniejsza się wraz z wiekiem, szczególnie narażone są zatem młode osoby.

– Nie każda infekcja HPV powoduje nowotwory. Większość z nich jest bezobjawowych i zwalczanych przez nasz system odpornościowy samoczynnie, zazwyczaj w ciągu około dwóch lat. Warto pamiętać, że infekcja HPV do momentu wystąpienia choroby nie daje objawów, dlatego tak ważne są okresowe badania – wyjaśnia położna Izabela Ksyta, dodając, że samej infekcji HPV jako takiej nie leczy się. Po pierwsze nie ma swoistego leku w tym kierunku, a po drugie większość zakażeń cofa się samoistnie. Położna tłumaczy, że leczenie pod kontrolą lekarza ginekologa rozpoczyna się w momencie wystąpienia charakterystycznych objawów chorobowych i zależy od fazy zakażenia oraz rodzaju zmian chorobowych.

– Zachęcam zarówno panie jak i panów do zgłębienia tematu i podjęcia w pełni świadomej decyzji o tym, czy się zaszczepić czy nie, oraz jakie działania profilaktyczne wdrożyć w życie. Warto szukać wiedzy w rzetelnych źródłach – doradza Izabela Ksyta z NZOZ „Twój Lekarz”. O szczegóły HPV można zawsze zapytać lekarza ginekologa, lekarza rodzinnego czy położną.