Torbiele jajników wystepuja tzn, mogą wystepowac u kobiet w kazdym wieku. Nie wszystkie torbiele wymagają leczenia, jednak trzeba pamietac aby systematycznie je kontrolowac.
Na powstawanie torbieli mogą miec wpływ: endometrioza, zespół policystycznych jajników, skłonność do powstawania torbieli moga też byc genetyczne czyli mozemy je odziedziczyć.
Torbiele jajników, co to jest? i jakie są ich objawy?
Torbiele jajników inaczej cysty najprościej można porównać do balonów wypełnionych płynem lub tkanką. Torbiele mogą powstać zarówno w jednym jajniku jak i w dwóch jednocześnie. Torbiele najczęściej są wielkości małej piłeczki (do ping ponga,golfa) , jednak mogą czasami byc większe od jabłka. Torbiele mogą znajdywac sie wewnątrz jajnika, w jego ścianie lub na zewnątrz. Torbiele jajników zwykle nie powodują dolegliwości, dlatego mozna je wykryc podczas badania USG. Torbiele daja o sobie znac w momencie gdy są już bardzo duże wtedy na ogół towarzyszy nam np: zdęcia, bóle brzucha, częste oddawanie moczu ale też i zaparcia.
Najczęstsze trobiele:
- surowicze – tzw. torbiele proste,
- torbiele endometrialne, tworzące się w przebiegu endometriozy
- torbiele dermatoidalne (tzw. skórzaste),
- torbiele wypełnione śluzem,
- torbiele lite bądź zawierające elementy lite.
Torbiele jajników najczęściej powstają w skutek zaburzeń miesięcznego cyklu kobiety. Spowodowane jest to nieuwolnieniem jajeczka z pęcherzyka Graafa, który zamiast pęknąć – w normalnym funkcjonowaniu, nie pęka i powiększa swoje rozmiary. Nazywamy to wtedy torbielą czynnościowa.Torbiele czynnościowe jajników na ogół same zanikają po kilku cyklach.
Jak wygląda zabieg usuwania torbieli jajników?
– Zabieg wykonuje się w znieczuleniu ogólnym; zabieg trwa od 40 do 60 minut.
ˇ Najczęściej zabieg wykonuje się techniką laparoskopową przy użyciu toru wizyjnego, laparoskopu, który wprowadza się do jamy brzusznej przez małe nacięcie powłok brzusznych, rzadziej – z klasycznego dostępu do jamy brzusznej (laparotomii).
ˇ Torbiel wycina się z jajnika bardzo ostrożnie, a po usunięciu przesyła się ją do badania histopatologicznego. Następnie jajnik zszywa się, odtwarzając jego prawidłowy kształt i wielkość. Jajowód pozostaje nienaruszony.
ˇ Dolegliwości bólowe które towarzysza nam po zabiegu operacyjnym, zmniejsza się, stosując środki przeciwbólowe.
ˇ Po zabiegu nie zmienia się poziom żeńskich hormonów płciowych i najczęściej nie dochodzi do niepłodności.
ˇ Pobyt w szpitalu to od 5 do 7 dni, mianowicie powrót do całkowitego zdrowia następuje po 6 tygodniach. Czas powrotu do zdrowia jest krótszy po zabiegu wykonanym techniką laparoskopową
Rodzaje torbieli jajników i ich przyczyny:
Endometrioza
Co trzecia kobieta przechodząca cykl miesiączkowania miewa kłopoty z endometrium To znaczy endometrioza jest chorobą kiedy fragmenty śluzówki mają skłonność do odrywania się i przemieszczania się po organizmie. Często dostają się do jajników. Z tej tkanki mogą powstać tzw. torbiele endometroidalne (nazywane czekoladowymi, ponieważ wypełnione są gęstą, ciemną krwią i przypominają kolorem czekoladę). Gdy taka torbiel pęknie i jej zawartość wyleje się do jamy brzusznej, może dojść do zapalenia otrzewnej. Z zapaleniem otrzewnej nie ma żartów, może skończyć się tragicznie. By temu zapobiec, tego typu torbiele na jajnikach najczęściej usuwa się operacyjnie.
Torbiele jajników czynnościowe
U kobiet w okresie rozrodczym w jajnikach pojawiają się torbiele czynnościowe. Podczas prawidłowej owulacji dojrzały pęcherzyk Graafa pęka i uwalnia się z niego gotowa do zapłodnienia komórka jajowa. Pęknięty pęcherzyk przekształca się w tzw. ciałko żółte, które zanika, jeśli nie dojdzie do ciąży. Sa jednak przypadki kiedy pęcherzyk Graafa nie pęka, ale rośnie,skutkiem czego jest powstanie torbieli pęcherzykowej. Zdarza się również, że ciałko żółte nie zanika mimo braku zapłodnienia i powstaje z niego torbiel. Oba typy torbieli czynnościowych zwykle nie wymagają leczenia i zanikają po kilku cyklach miesiączkowych. Czasem jednak ginekolog ordynuje terapię hormonalną. Niekiedy na skutek zaburzeń hormonalnych także niedojrzałe pęcherzyki Graafa zamieniają się w maleńkie torbielki. Jest to tzw. wielotorbielowatość. Zmiany te leczymy lekami hormonalnymi. Leczenie może trwac wiele lat. Lekarz dobiera leki regulujące cykl miesiączkowy (najczęściej są to środki antykoncepcyjne). Sprawiają one, że w jajnikach nie tworzą się torbiele, a same jajniki zmniejszają objętość.
Torbiele jajników dermatoidalne
Torbiele dermatoidalne tez uswa się operacyjnie. Tego typu torbiele mogą zawierac np. komórki tłuszczowe, włosy, tkankę kostną. Nie jest znana do końca przyczyna powstawania tego typu torbieli. Jedna z tez przedstawia, że prawdopodobnie komórki macierzyste mianowicie niezróżnicowane, z których może się rozwinąć dowolna komórka organizmu, kumulują się w jednym miejscu w jajniku i z jakiś przyczyn zaczynają się różnicować, a więc zmieniać w komórki tłuszczowe czy kostne.
Torbiele jajników dziedziczenie
Lekarze ginekolodzy twierdzą, iż nie dziedziczymy skłonności do powstawania torbieli jajników. Jednak wiadomo, iż zaburzenia hormonalne w dużym stopniu sprzyjają rozwojowi niektórych typów torbieli. Jeśli u matki owe zaburzenia pojawiały się, u córki też widnieje duża możliwośc problemu utrzymania równowagi hormonalnej w organizmie.
Czyli powstaje większą skłonnośc do powstawania torbieli jajników niż u kobiet nieobarczonych tym dziedzictwem. Jednak nie oznacza to iż takie dolegliwości będą wystepowały. Dlatego u kobiet z takimi sklonnościami zaleca sie czestsze wizyty u ginekologa i trzymanie reki na pulsie.
Torbiele jajników jak zdiagnozowac?
Rozpoczęcie właściwego leczenia torbieli możemy podjąc po zdiagnozowaniu i wykryciu trobieli. Wykrycie torbieli jest możliwe po przez przeprowadzenie badanie USG. Polskie Towarzystwo Ginekologiczne zaleca, by co roku wykonywała je każda kobieta po 35. roku życia. Ponieważ leczenie hormonalne sprzyja powstawaniu niektórych rodzajów torbieli jajnika, każda kobieta niezależnie od wieku, która stosuje tę formę terapii, powinna co roku poddać się USG przezpochwowemu pierwsze badanie musi byc zrobione przed zastosowaniem antykoncepcji, by zdiagnozowac czy jajniki są zupełnie zdrowe. Regularne wykonywanie tego badania pozwala również na sprawdzanie efektów terapii, np. przy torbielach czynnościowych stosuje się hormonoterapię, lekarz może wtedy skontrolować, na ile jest ona skuteczna.
Zwykłe badanie USG nie wystarczy, torbiele jajników ujawnia tylko USG przezpochwowe. Jeśli lekarz wykryje podejrzaną zmianę torbielowato-guzowatą, zleca dalszą diagnostykę , moga to byc też badania hormonalne, a czasem nawet badanie tzw. markerów nowotworowych (CA 125 i CA 199).
Torbiele jajnikówi jak je leczyc?
W momencie gdy lekarz zdecyduje, iż torbiele wyastarczy obserwowac, to nie mamy powodów do niepokoju. Jednak gdy podejmie decyzję, iż konieczny będzie zabieg usunięcia torbieli operacyjnie, nie zwlekaj z decyzją, bo torbiele jajnika mogą być groźne.
Formę torbieli mają także nowotwory jajników. A to dlatego poniewaz podobnie jak inne torbiele na ogół nie dają żadnych dolegliwości, często wykrywane są zbyt późno. Zdarza się też, że torbiele pękają, powodując krwotok do otrzewnej, bywają przyczyną ropni jajnika, mmogą też uszkadzac tkankę jajnika czego następstwem jest późniejsze usunięcie jajnika. Kobieta, która raz miała torbiele jajnika i została wyleczona, ma skłonności do powstawania nowych torbieli. W takim przypadku musi robić badania kontrolne. Z jaką częstotliwością, decyduje lekarz, ale zaleca się robic tego typu badania nie rzadziej niż raz na rok.
NASI EKSPERCI
VIEW ALL
