Ponad 300 milionów ludzi na świecie cierpi na jakąś postać choroby tarczycy, a jednak, pomimo bardzo częstego występowania, u wielu osób mogą one pozostawać nierozpoznane przez wiele lat.

Uczucie zmęczenia lub przygnębienia, ciągłe zaparcia, pogorszenie koncentracji lub niewyjaśnione przybieranie na wadze możemy tłumaczyć sobie stresem lub nawet starzeniem się. W rezultacie wiele osób może żyć z nierozpoznaną  niedoczynnością tarczycy, najczęstszą, choć łatwo poddającą się leczeniu chorobą gruczołu tarczowego.

Choroby tarczycy mogą mieć istotny wpływ na jakość życia. Ważne jest więc, aby wiedzieć, jakie objawy mogą wywoływać choroby tarczycy i w razie ich wystąpienia zwracać się po pomoc do lekarza.

Co to są choroby tarczycy?

Choroby tarczycy są to zaburzenia dotyczące pracy gruczołu tarczowego, który pełni ważną funkcję w regulowaniu wielu procesów metabolicznych w całym organizmie. Różne rodzaje chorób tarczycy powodują zaburzenia struktury lub funkcji gruczołu tarczowego.

Istnieją dwa najczęstsze rodzaje zaburzeń czynności gruczołu tarczowego  – niedoczynność i nadczynność tarczycy.

Co to jest gruczoł tarczowy?

Gruczoł tarczowy jest to niewielki narząd w kształcie motyla, położony przed tchawicą, pełniący ważną rolę w regulowaniu wielu funkcji organizmu.

Gruczoł tarczowy produkuje i uwalnia do krwioobiegu hormony tarczycy, które regulują metabolizm organizmu Hormony te są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania wszystkich tkanek i narządów w organizmie. Umożliwiają efektywne wykorzystywanie przez organizm zapasów energii, co pozwala utrzymać prawidłową ciepłotę ciała i prawidłową pracę mięśni.

Co to jest niedoczynność tarczycy?

Niedoczynność tarczycy jest to stan, w którym gruczoł tarczowy jest niewystarczająco aktywny i produkuje zbyt mało hormonów tarczycy, by mogły one zapewnić prawidłowe funkcjonowanie organizmu.

Jakie są objawy niedoczynności tarczycy?

Rozpoznanie niedoczynności tarczycy jest trudne z uwagi na pozornie nieistotne objawy, które rozwijają się stopniowo i mogą być brane za objawy innych schorzeń, co często jest przyczyną opóźnienia rozpoznania.

Osoby z niedoczynnością tarczycy mogą mieć niespecyficzne objawy zarówno fizyczne jak i psychiczne, takie jak:

• Zmęczenie/ senność
• Bóle mięśni i stawów
• Przybieranie na wadze pomimo odpowiedniego stylu życia (racjonalna dieta i wysiłek fizyczny)
• Zaparcia
• Zaburzenia miesiączkowania i / lub problemy z płodnością
• Cienkie, łamliwe włosy lub paznokcie i /lub sucha, łuszcząca się skóra
• Obrzmiała twarz, ręce i stopy
• Zmniejszone libido

Kto jest zagrożony niedoczynnością tarczycy?

Niedoczynność tarczycy występuje 10 razy częściej u kobiet niż u mężczyzn. Poza tym w pewnych okresach życia kobiety są bardziej podatne na zachorowanie.

• Szacuje się, że niedoczynność tarczycy występuje u około 5% kobiet w ciąży. ^{Ponadto u 7% młodych matek, u których wcześniej nie rozpoznawano niedoczynności tarczycy, problemy z tarczycą mogą wystąpić w pierwszym roku po urodzeniu dziecka.}
• Kobiety w wieku menopauzalnym zgłaszające takie objawy, jak zmęczenie,  zaburzenia miesiączkowania i zaburzenia snu, mogą mieć nierozpoznaną niedoczynność tarczycy.

Istnieje cały szereg różnych przyczyn niedoczynności tarczycy, w tym:

• Rodzinny wywiad chorób tarczycy
• Choroba autoimmunologiczna
• Chirurgiczne usunięcie części lub całości gruczołu tarczowego
• Radioterapia
• Dieta o zbyt małej zawartości jodu

Nieleczona niedoczynność tarczycy wiąże się z różnymi, od łagodnych po ciężkie, problemami zdrowotnymi, takimi jak choroby serca, depresja i zaburzenia lękowe, infekcje i zwiększone ryzyko nawracających poronień i niepłodności.^,

Jeśli kobieta w czasie ciąży ma nieleczoną chorobę tarczycy, może to mieć wpływ na fizyczny i umysłowy rozwój dziecka, co w jego dalszym życiu może odbijać się na zachowaniach społecznych i  zdolności uczenia się.^,

Jak rozpoznaje się i leczy niedoczynność tarczycy?

Wczesne rozpoznawanie i leczenie niedoczynności tarczycy przyczynia się do zmniejszenia ryzyka progresji choroby i potencjalnie groźnych lub zagrażających życiu konsekwencji choroby.

Rozpoznanie niedoczynności tarczycy potwierdza szybkie i proste badanie krwi polegające na oznaczeniu między innymi stężenia hormonu pobudzającego tarczycę (TSH – thyroid stimulating hormone) we krwi. Po ustaleniu rozpoznania istnieje skuteczne leczenie niedoczynności tarczycy i większość pacjentów dzięki lekom może prowadzić normalne życie. Leczeniem z wyboru w przypadku niewystarczającej produkcji hormonów tarczycy w organizmie jest ich substytucja w postaci leku.