Stomia to nie wyrok – wszystko o rehabilitacji



Przystosowanie się do życia po operacji wyłonienia stomii, okazuje się dla wielu osób bardzo trudnym okresem. Konieczność zmiany nawyków żywieniowych i fizjologicznych jest w wielu przypadkach przyczyną pogorszonego nastroju, niechęci do otoczenia oraz stanowi barierę w podejmowaniu wszelkich działań. Szansą na szybszy powrót do dobrej kondycji i poprawy jakości życia jest regularna aktywność fizyczna.

Stomia – Rehabilitacja

Rehabilitacja jest procesem mającym na celu przywrócenie aktywności psychicznej, fizycznej, czy też zawodowej, utraconej w wyniku choroby bądź jej leczenia. W przypadku pacjentów, u których doszło do wytworzenia stomii, okres rehabilitacyjny można podzielić na przed i pooperacyjny.

W okresie przedoperacyjnym, ważnym elementem jest przekonanie pacjenta o konieczności wyłonienia stomii przygotowanie do funkcjonowania po operacji. Im więcej pacjent dowie się przed operacją, tym łatwiejsza będzie współpraca z nim po zabiegu. Do tego może posłużyć pomoc psychoterapeutyczna, ale także wszelkiego rodzaju instrukcje i materiały informacyjne.

Szeroko pojęta rehabilitacja pooperacyjna obejmuje naukę czynności pielęgnacyjnych i higienicznych związanych z rodzajem wyłonionej przetoki. Bardzo istotna jest w tym czasie pomoc psychologiczna, jednakże po zabiegu wyłonienia stomii ważnym aspektem staje się powrót do sprawności fizycznej. Ćwiczenia wykonywane w pierwszym okresie pooperacyjnym mają zapobiegać powikłaniom płucnym oraz zakrzepom żylnym. W celu asekuracji miejsc cięcia chirurgicznego, rehabilitację należy rozpocząć od ćwiczeń oddechowych oraz sposobów efektywnego odksztuszania się.

We wczesnym okresie pooperacyjnym, u osób z wyłonioną stomią nie wprowadza się ćwiczeń wymagających dużego napięcia w obrębie mięśni brzucha. Początkowo, zaleca się także chodzenie w lekko pochylonej pozycji. Powrót do pełnego wyprostu, a także rozpoczęcie stopniowego wprowadzania w życie aktywności fizycznej jest możliwe dopiero po ustąpieniu bólu pooperacyjnego.

Małymi krokami do sukcesu

W pierwszej fazie rehabilitacji zaleca się unikanie nadmiernych przeciążeń i napięć, uruchamiających tłocznie jamy brzusznej. Zanim organizm wróci do stanu sprzed zabiegu, będzie potrzebował przede wszystkim systematyczności oraz determinacji. Teoria małych kroków jest kluczem do osiągnięcia ostatecznego sukcesu. Dobrym sposobem na wprowadzanie w codzienność aktywności fizycznej u stomików są codzienne spacery.



– Spacery można rozpocząć po operacji i stopniowo zwiększać ich tempo oraz dystans. Szybki spacer jest idealnym rozwiązaniem, aby przekonać się do wysiłku i podjąć chęć wprowadzania w życie aktywności fizycznej. Pomaga podnieść na duchu i wpłynąć korzystnie na poprawę samopoczucia. Jego najprostszą i najbardziej efektywną formą jest nordic walking. Osoby rozpoczynające etap  poprawy kondycji, mogą praktykować wchodzenie i schodzenie po schodach. Ten rodzaj aktywności wpłynie na witalność i wytrzymałość organizmu – komentuje Katarzyna Kapturkiewicz, rehabilitantka współpracująca z kampanią „STOMAlife. Odkryj Stomię”.

Doskonałą formą ćwiczeń nieobciążającą nadmiernie mięśni brzucha jest także jazda na rowerze. Osoby, które w przeszłości uprawiały bardziej zaawansowane dyscypliny sportowe, mogą powrócić do ich kontynuowania w późniejszym okresie pooperacyjnym. Zanim jednak zdecydują się na ich ponowne uprawianie, powinny upewnić się, czy wybrana forma aktywności jest dla nich bezpieczna oraz wcześniej skonsultować ją z lekarzem prowadzącym

Korzyści płynące z ruchu

Korzyści płynące z aktywności fizycznej u stomików są nie do przecenienia. Wprowadzenie w codzienność ruchu ma pozytywny wpływ na funkcjonowanie jelit oraz odzyskanie ubytków mięśniowych utraconych w wyniku przebytego zabiegu operacyjnego. Każda operacja, szczególnie u osób obciążonych krążeniowo, niesie za sobą  ryzyko powstania zakrzepicy żylnej, która może doprowadzić do komplikacji zagrażających życiu. Regularne i rozsądnie wprowadzane w codzienność ćwiczenia, pozwalają zapobiegać tego typu powikłaniom.

Największą korzyścią płynącą z ruchu w przypadku stomików jest jednak zapobieganie przepuklinie okołostomijnej, która może pojawić się w ciągu kilku miesięcy po operacji. Osłabione w wyniku zabiegu mięśnie brzucha, zła dieta i nadwaga to jedne z wielu czynników, które mogą doprowadzić do tego powikłania. Dlatego tak ważnym elementem profilaktyki przepuklinowej jest zdrowy tryb życia.  Ryzyko jej wystąpienia może zmniejszyć używanie pasa przeciwprzepuklinowego, ale przede wszystkim zastosowanie odpowiednich ćwiczeń mięśni brzucha.

Pacjent stomijny powinien skupić się na stopniowej odbudowie tkanki mięśniowej okolicy brzucha po upływie trzech miesięcy od operacji. Osobom, które przed zabiegiem były nieaktywnie fizyczne zaleca się wydłużenie okresu rekonwalescencji.  Ostateczny termin rozpoczęcia aktywności jest zależny od zaleceń lekarza prowadzącego. Prawidłowo przygotowany i systematycznie wykonywany zestaw ćwiczeń, pozwoli utrzymać prawidłową postawę oraz wzmocnić mięśnie okolicy jamy brzusznej.

Nieodzownym elementem prowadzenia profilaktyki przeciwprzepuklinowej jest nauka prawidłowego oddychania. Dlatego skutecznym rozwiązaniem w ramach procesu regeneracji organizmu po przebytym zabiegu jest popularny pilates, joga czy tai chi.

Gimnastyka izometryczna stanowi ważny element rehabilitacji, ukierunkowany na wzmocnienie okolic mięśni brzucha i tułowia. Ćwiczenia skupiają się na odbudowie osłabionych mięśni posturalnych, pomagają utrzymać ciało w równowadze oraz zapewniają wsparcie dla kręgosłupa. Nauka prawidłowego oddychania w połączeniu z prawidłowo poprowadzonym treningiem, to nieodzowny element zapobiegania przepuklinie okołostomijnej.  Idea pilatesu jest w tym przypadku bardzo dobrym rozwiązaniem – mówi Katarzyna Kapturkiewicz, rehabilitantka współpracująca z kampanią „STOMAlife. Odkryj Stomię”.

Nie należy zapominać, że element aktywności fizycznej w życiu ma istotny wpływ na dobre samopoczucie i ogólny stan zdrowia, dlatego jest szczególnie ważny u osób z wyłonioną stomią. Akceptacja sytuacji, zdolność radzenia sobie ze stomią oraz znaczna poprawa jakości życia, a także motywacja do podejmowania kolejnych działań, to jedne z wielu pozytywnych aspektów uprawiania sportu.

***

Celem kampanii społecznej „StomaLife. Odkryj stomię” jest walka z wykluczeniem społecznym dotykającym stomików, przełamanie tabu związanego ze stomią  oraz edukacja pacjentów i społeczeństwa w zakresie faktów i mitów z nią związanych. Misją inicjatywy jest zbudowanie powszechnej akceptacji dla stomików tak by mogli powrócić do normalnej aktywności zawodowej i społecznej.

Organizatorami kampanii są: Polskie Towarzystwo Stomijne Pol-ilko, Fundacja im. dr Macieja Hilgiera oraz Polskie Towarzystwo Wspierania Osób z Nieswoistymi Zapaleniami Jelita „J-elita”. Partnerem medycznym jest firma SALTS POLSKA Sp. z o.o.

Kampania została objęta honorowym patronatem Instytutu Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej, Naczelnej Rady Lekarskiej, Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych, Polskiego Klubu Koloproktologii, Polskiego Stowarzyszenia Pielęgniarek Onkologicznych, Polskiego Towarzystwa Chirurgii Onkologicznej, Polskiego Towarzystwa Onkologicznego, Polskiego Towarzystwa Pielęgniarek Stomijnych, Polskiego Towarzystwa Pielęgniarskiego, Polskiego Towarzystwa Urologicznego, Pomorskiego Stowarzyszenia Stomijnego, Prezydent Warszawy oraz Towarzystwa Chirurgów Polskich.

Mikroflora w jamie ustnej – mały ekosystem, wielkie znaczenie

Kiedy myślimy o mikroflorze, zwykle mamy na myśli jelita. Tymczasem równie złożony i ważny ekosystem mikroorganizmów funkcjonuje w naszej jamie…
CZYTAJ

Rola roweru i transportu publicznego w dążeniu do neutralności klimatycznej – Światowy Dzień Roweru 2025

Z okazji Światowego Dnia Roweru, obchodzonego 3 czerwca, warto przypomnieć o licznych korzyściach płynących z jazdy na rowerze. Raport Europejskiej…
CZYTAJ

29 maja to Światowy Dzień Układu Pokarmowego. Niestety, o mikrobiocie nadal wiemy zbyt mało

Z okazji Światowego Dnia Układu Pokarmowego eksperci zwracają uwagę na kluczową rolę mikrobioty jelitowej w utrzymaniu zdrowia człowieka. Ten złożony…
CZYTAJ

Koniec z bólem i dyskomfortem: laserowe leczenie żylaków to Twoje rozwiązanie!

Żylaki to powszechny problem, który dotyka coraz więcej osób. Niezależnie od tego, czy są to poszerzone, sine żyły na nogach,…
CZYTAJ

Moda czy zdrowie? Jak mądrze wybielać zęby i dbać o piękny uśmiech w sezonie weselno-komunijnym i nie tylko

Śnieżnobiały uśmiech staje się modny i szczególnie pożądany w okresie ślubno-komunijnym. Coraz więcej osób, przygotowując się do ważnych uroczystości, uwzględnia…
CZYTAJ

Wiosenny niezbędnik na piknik i grilla

Wiosna i lato to czas, gdy gotowanie przenosi się na świeże powietrze. Grill w ogrodzie, piknik w parku, a może…
CZYTAJ

Wiosenny grill bez stresu – wszystko gotowe, zanim przyjdą goście

Są takie dni, kiedy wszystko toczy się we własnym tempie. Stół ustawiony gdzieś w ogrodzie, w powietrzu unosi się zapach…
CZYTAJ

Światowy Dzień Tarczycy: Niedoczynność i nadczynność tarczycy – co musisz wiedzieć?

Z okazji Światowego Dnia Tarczycy lek. Claude Mawa, specjalista medycyny rodzinnej Grupy LUX MED, przypomina o roli tego niewielkiego, ale…
CZYTAJ

Międzynarodowy Dzień Różnorodności Biologicznej 2025: Harmonia z naturą i zrównoważony rozwój

22 maja obchodzimy Międzynarodowy Dzień Różnorodności Biologicznej, ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w 2000 roku, aby upamiętnić przyjęcie Konwencji o…
CZYTAJ

Nadwaga a zdrowie: 4 nieoczywiste schorzenia związane z otyłością, które warto znać

22 maja przypada Europejski Dzień Walki z Otyłością. Z tej okazji warto przypomnieć, jak poważne konsekwencje dla zdrowia niesie nadmierna…
CZYTAJ

Rola jelit w układzie odpornościowym – jak decydują o naszym samopoczuciu i ochronie przed infekcjami?

Jeśli nie zadbamy o nasze jelita, możemy doprowadzić do ich rozszczelnienia, co otwiera drzwi dla chorób autoimmunologicznych, alergii, przewlekłych zapaleń,…
CZYTAJ

Ciche zagrożenie, które można opanować. 17 maja obchodzimy Światowy Dzień Nadciśnienia Tętniczego

Nadciśnienie tętnicze nazywane jest „cichym zabójcą” - przez długie lata może bowiem nie dawać objawów, a nieleczone prowadzi do poważnych…
CZYTAJ





ZDROWIE

VIEW ALL

29 maja to Światowy Dzień Układu Pokarmowego. Niestety, o mikrobiocie nadal wiemy zbyt mało

Z okazji Światowego Dnia Układu Pokarmowego eksperci zwracają uwagę na kluczową rolę…
CZYTAJ

Koniec z bólem i dyskomfortem: laserowe leczenie żylaków to Twoje rozwiązanie!

Żylaki to powszechny problem, który dotyka coraz więcej osób. Niezależnie od tego,…
CZYTAJ

Światowy Dzień Tarczycy: Niedoczynność i nadczynność tarczycy – co musisz wiedzieć?

Z okazji Światowego Dnia Tarczycy lek. Claude Mawa, specjalista medycyny rodzinnej Grupy…
CZYTAJ

Nadwaga a zdrowie: 4 nieoczywiste schorzenia związane z otyłością, które warto znać

22 maja przypada Europejski Dzień Walki z Otyłością. Z tej okazji warto…
CZYTAJ

Rola jelit w układzie odpornościowym – jak decydują o naszym samopoczuciu i ochronie przed infekcjami?

Jeśli nie zadbamy o nasze jelita, możemy doprowadzić do ich rozszczelnienia, co…
CZYTAJ